Radosław S. Czarnecki: Co po turbokapitalizmie?

[2018-09-24 00:07:42]


Czym jest turbokapitalizm? To pojęcie stworzone przez konserwatywnego amerykańskiego ekonomistę, stratega, politologa i historyka, byłego doradcę prezydenta George’a Busha, konsultanta Departamentu Obrony USA oraz Centrum Analiz Strategicznych i Międzynarodowych w Waszyngtonie, Edwarda Luttwaka na przełomie XX i XXI wieku. Dziś mówimy po prostu o neoliberalizmie, czyli epoce której synonimem są zmiany zapoczątkowane w USA i Wielkiej Brytanii przez Ronalda Reagana i Margaret Thatcher, inspirowane ideologią i doktryną tzw. szkoły chicagowskiej (opartej o dorobek m.in. von Misesa, Friedmana i von Hayeka). Luttwak w swym słynnym dziele pt. „Turbokapitalizm - zwycięzcy i przegrani światowej gospodarki” porównuje turbokapitalizm vel neoliberalizm do uniwersalizmu radzieckiej gospodarki (i to w wersji stalinowskiej). Jego zdaniem oferuje on każdemu krajowi te same metody i zasady, ignorując wszelkie różnice społeczne, kulturowe, religijne, duchowe itd. Prywatyzować, deregulować, stosować outsourcing jak tylko możliwie szeroko, minimalizować koszty (przede wszystkim w przestrzeni kosztów zatrudnienia), rugować wszelkie zabezpieczenia socjalne i zdawać się na humory wolnego rynku i tzw. „dobrodziejów-przedsiębiorców”, gdyż to oni w swej łaskawości dają zatrudnienie. Państwo ma być jak firma – przede wszystkim zysk i dobre samopoczucie wspomnianego „dobrodzieja-przedsiębiorcy”. No, ewentualnie być nocnym stróżem, chroniąc własność prywatną właścicieli kapitału. I to słynne powiedzenie „córki sklepikarza zza rogu, ze śmieszną, pretensjonalną torebką”, premierującej onegdaj resztówką po imperium brytyjskim: nie ma alternatywy (z ang. TINA) . To wszystko tłumaczy podstawowe kanony tej nieludzkiej, zdehumanizowanej, ślepej na niuanse jakie niesie pluralistyczny świat doktryny. Tym jest właśnie turbokapitalizm vel neoliberalizm.

Kapitał lokowany ślepą ręką wolnego rynku w te jednostki, które przynoszą największe zyski tym samym pozostawia jako ugór, jako niezagospodarowane te pola ludzkiej działalności jakie nie przynoszą szybkiego i maksymalnego zysku, bądź są non prof”. A uprawianie tych pól, tych ugorów jest moralnym obowiązkiem, humanistycznym wyzwaniem, profesjonalną etyką i ambicją człowieczeństwa, ideałem ludzkiej solidarności. Tak było w złotym wieku kapitalizmu trzymanego na uwięzi przez państwo, jak cztery dekady powojennej historii Zachodu nazwał historyk brytyjski Eric Hobsbawm.

Co po turbokapitalizmie vel neoliberalizmie ? Jeśli nie pojawi się jakaś nowa ekonomia, jakieś nowe bardziej humanistyczne i zharmonizowane, a jednocześnie – racjonalne, rozumienie problematyki zglobalizowanej współczesności, to przyszłość należeć będzie do prawicowego populizmu, nacjonalizmu i zrewoltowanej ochlokracji. Esencją tych przewidywań jest zawsze bunt niewykształconych i wykluczonych mas przeciwko elitom, opiniom elit, ich wartościom i ich światom. Jest wielce prawdopodobne, że ów prawicowy populizm przyjmie (w zależności od lokalnych uwarunkowań postać quasi-faszyzmu – warto przypomnieć sobie 14 tez Umberto Eco z eseju „Wieczny faszyzm”) postać quasi-faszyzmu lub prawicowo-nacjonalistycznego autorytaryzmu.

Turbokapitalizm (neoliberalizm) bądź wolnorynkowe barbarzyństwo – takie jest najbardziej ogólne przesłanie tych rozważań.

Osnową debaty będą książki:
- Edward Luttwak, Turbokapitalizm – zwycięzcy i przegrani światowej gospodarki
- Przemysław Wielgosz, Opium globalizacji

Radosław S. Czarnecki

Zobacz także:

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

blogi - ostatnie wpisy

co? gdzie? kiedy?

Rekrutacja na Podyplomowe Gender Studies IBL PAN - do 19 października!
Warszawa, Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72
do 19 października 2018 roku
Powyborcze reminiscencje czyli quo vadis wrocławska lewico?
Wrocław, ul. Kołłątaja 31
25 października (czwartek), godz. 18.00
Podpisz apel przeciwko wprowadzeniu klauzuli sumienia w aptekach
https://naszademokracja.pl/petitions/stop-bezprawnemu-ograniczaniu-dostepu-do-antykoncepcji-1
Szukam muzyków, realizatorów dźwięku do wspólnego projektu.
wszędzie
zawsze
Petycja o opodatkowaniu księży
Nowy Lewicowy Vlog
Warszawa
Zapraszamy do współpracy
Polska
cały czas
"Czerwony katechizm" - F. Czacki
Zapraszam
LeftRadio - Lewicowe radio
Internet
-

Więcej ogłoszeń...

kalendarium

19 października:

1914 - Urodził się David Korner, fracuski polityk pochodzenia rumuńskiego, założyciel i przywódca trockistowskiej Unii Komunistycznej.

1918 - Urodził się Louis Althusser, francuski filozof marksistowski, jeden z głównych przedstawicieli marksizmu strukturalistycznego.

1920 - Zmarł John Reed amerykański dziennikarz i pisarz, autor książki "Dziesięć dni, które wstrząsnęły światem", opisującej wydarzenia rewolucji październikowej, w oparciu o którą powstał film Sergiusza Eisensteina "Październik".

1937 - Uchwałą Walnego Zjazdu Związku Lekarzy Państwa Polskiego wprowadzono tzw. paragraf aryjski.

1940 - W Częstochowie urodził się Jerzy Kulej, wybitny polski bokser, dwukrotny mistrz olimpijski. Poseł SLD na Sejm RP w latach 2001-2005.

1960 - Rząd USA nałożył embargo na Kubę.

1962 - Urodził się Álvaro García Linera, polityk boliwijski, działacz lewicowej MAS, wiceprezydent Boliwii.

1983 - Obalono i zamordowano Maurice'a Bishopa, radykalnie lewicowego premiera Grenady.

1986 - Prezydent Mozambiku Samora Machel oraz 33 inne osoby zginęły, a 10 zostało rannych w katastrofie samolotu w górach Lebombo w RPA.

1987 - W Warszawie zmarł Igor Newerly, polski pisarz i pedagog.

 
Lewica.pl na Facebooku