Teza że przyczyną rozbiorów I RP był jej dystans cywilizacyjny do krajów zachodnioeuropejskich jest kompletnie nic nie warta. Przecież nie Francja, Holandia czy Anglia dokonały rozbiorów, ale kraje, które były na takim samym jak Rzeczpospolita poziomie - Prusy, a nawet na jeszcze niższym - Rosja. Austria to inna sprawa. Kraj co prawda faktycznie bardziej "zachodni", ale jako zaborca - przypadkowy, który wziął udział w zaborach tylko w imię równowagi sił.
to co różniło zaborców od Rzeczpospolitej to nie poziom rozwoju społeczno gospodarczego, bo faktycznie to chłopi uciekali do Rzeczpospolitej z krajów ościennych, z Rosji, ale także z Prus, ale system sprawowania władzy. W Rosji i Prusach scentralizowany despotyzm, natomiast w RP żywcem przeniesiony ze Średniowiecza - luźna federacja poszczególnych ziem z niewielkim i słabym rządem centralnym
I w Rosji i w Prusach i w RON decydującą rolę odgrywali wielcy posiadacze ziemscy. jednak kto inny był nim w RON, a kto inny w Rosji i Prusach.
Czy faktycznie Prusy były na tym samym poziomie cywilizacyjnym co ówczesna Polska? Polska osiągnęła wyżyny w XVI w., po czym zaczęła się staczać, do czego walnie przyczyniły się ciągłe wojny: ze Szwecją, Rosją, Turcją itd. oraz długotrwałe powstanie 'naszych braci' Ukraińców pod wodzą Chmielnickiego.
Cywilizacyjnie i gospodarczo? Oczywiście. Prusy w XVIII wieku nie były wyżej niż ówczesna RON. Polecam lekturę Clarka - fundamentalne na temat historii Prus. Prusy zaczęły się cywilizować dopiero w epoce napoleońskiej, po klęskach pod Jeną i Auerstadt. W roku 1815 wchłonęły znacznie wyżej rozwiniętą Nadrenię i potem same doszlusowały do Zachodu. ALe to już było długo po rozbiorach.
Rzeczpospolita nie została rozebrana przez kraje przewyższajace ją cywilizacyjnie i gospodarczo, ale dokładnie na odwrót. W końcu to nie w Prusach uchwalono Konstytucję 3 maja. Natomiast kraje te miały skoncentrowaną despotycznie władzę, a RON - zdecentralizowaną i to zaważyło. Kiedy K3M dała Rzeczpospolitej niezbędną koncentrację władzy, zaborcy musieli zreagowac natychmiast. I zreagowali :(
Nie oceniałbym ogólnego poziomu cywilizacyjnego po jednej ustawie, nawet jeśli to konstytucja, która nie była aż tak postępowa, nawet jak na tamte czasy. W tym czasie obowiązywała już naprawdę postępowa Leopoldina – kodeks karny wydany przez wielkiego księcia Toskanii Leopolda Habsburga w 1786r. Wydany w duchu oświeceniowym, jako pierwszy europejski kodeks karny uwzględniał postulaty szkoły humanitarnej. Zniósł kary cielesne, hańbiące oraz karę śmierci.
A czy ów kodeks obowiązywał w Prusach? A w Rosji? Czy Polska została rozebrana przez Wielkie księstwo Toskanii? Czy moze raczej przez te dwie agresywne despotie?
Świat nie kończy się na Polsce. Chciałem Ci tylko dać przykład innego, postępowego aktu prawnego. Idąc Twoim tokiem rozumowania: czy zaliczasz Toskanię z przełomu XVIII i XIX w. do przodujących cywilizacyjnie krajów Europy?
Zaryzykuję stwierdzenie, że pod koniec XVIII w. wszystkie kraje Europy były na zbliżonym poziomie gospodarczym. Z wyjątkiem Wielkiej Brytanii, gdzie już zaczynała się rewolucja przemysłowa. A największymi potęgami gospodarczymi tamtych czasów były wtedy jeszcze Chiny i Indie.
Prusy były państwem jak najbardziej zachodnio-europejskim,powiem więcej-moim zdaniem było to państwo działające bardzo dobrze,najlepiej spośród wszystkich państw europejskich natomiast Polska była całkowitym przeciwieństwem Prus.Myślę również,że pozostanie Polski przy katolicyźmie cały ten bardzo negatywny układ niejako zakonserwowało.Gdyby Polska przyjęła w XVI wieku Reformację (najlepiej w wydaniu luterańskim,bo jak wiadomo spora część szlachty polskiej skierowała się ku kalwinizmowi a anglikanizm był i jest tak naprawdę bardziej katolicki niż protestancki) uważam,że wszystko (w tym i mentalność) wyglądało by znacznie lepiej.
W zasadzie dziwne, że rozbiory przeprowadzono dopiero tak późno, biorąc pod uwagę degrengoladę RP na tle wielkich reform w sąsiednich państwach. Swoją drogą okres rozbiorów, zaraz po okresie Polski Ludowej, był najlepszych okresem w historii dla ludu nadwiślańskiego.
polecam - http://www.stachurska.eu/?p=17165 .