Łukasz Ostrowski: Ekologia dobrobytu jedyną odpowiedzią na kryzys
Słuchając wypowiedzi polskich polityków, można odnieść wrażenie, że zielona transformacja będzie sprawiedliwa tylko wtedy, gdy będzie powolna.... [0]
Przemysław Wielgosz: Jednookie dziennikarstwo
Dzisiejsze dziennikarstwo staje się kpiną z głoszonych przez jego przedstawiciel(k)i wartości. Proces degradacji nie zaczął się wczoraj, ani nawet... [0]
Piotr Kubiak: Janine Wissler i Martin Schirdewan rezygnują z kierowania partią
Oboje współprzewodniczący partii Die Linke − Janine Wissler i Martin Schirdewan − opublikowali... [7]
Eliza Nowak: Kamala Harris - twarz rewolucji czy zwykła wydmuszka?
Pod koniec lipca Joe Biden wreszcie ogłosił swoją rezygnację z ubiegania się o reelekcję. To była decyzja, której wielu oczekiwało, ale nikt nie... [4]
Bartłomiej Zindulski: Burdy, wandalizm, polowanie na kolorowych w Wielkiej Brytanii.
Wielka Brytania jest świadkiem brutalnych, antyimigranckich zamieszek i ataków, które rozpoczęły się w angielskiej miejscowości Southport po tym jak... [8]
Tomasz Rysz: Demografia, głupcze! O potrzebie polityki migracyjnej w Polsce
Jakie płaskie i denne są opinie o imigracji i o zagrożeniach z nią związanych. Jakie łatwe w montażu są filmy mające pokazać agresywnych migrantów i... [7]
Więcej...
Dorota Jagoda Michalska: Władysław Hasior - dekolonializm, nowoczesność, historia
Twórczość Hasiora jest często postrzegana jako nierozerwalnie powiązana z lokalną pamięcią historyczną dotyczącą zarówno okresu wojny, jak i realiów... [0]
Jacenty Dędek: Miasto na miarę człowieka
Mój projekt to rodzaj buntu wobec niezauważania przez media ogólnopolskie mniejszych ośrodków, obrzeży i tego wszystkiego, co sprawiłoby wysiłek... [0]
Mariusz Urbanek: Wszechstronnie niewygodny Różewicz
Wierzę, że narody cementuje albo miłość, albo nienawiść. Wiek XX wybrał nienawiść, wiek XXI wybierze albo miłość, albo nic, piekło
Tadeusz... [0]
B. Gajdzik, A. Janociński, A. Magiera: Jak się zakłada związek w instytucji kultury?
Andrzej Frączysty: Czym zajmuje się Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”? Czy to „tylko” teatr?
Bartosz Gajdzik: To... [0]
Więcej...
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Zawłaszczenie kulturowe i orientalizacja pod zachodniego odbiorcę
Druga część filmowej „Diuny” to przyjemna, wyszlifowana pod gusta... [0]
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
„Kos” to kino zemsty. Okrutnej. A właściwie dwóch – chłopów na panach oraz Polaków na uciskających ich Rosjanach. Jest rok 1794,... [0]
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
Żarty z teorii skapywania, dziedziczenia majątku, obniżania podatków, chciwości, niechęci do redystrybucji – to wszystko jest pewną... [1]
Jarosław Pietrzak: Napoleon, któremu o nic nie chodziło
Najdziwniejsze w Napoleonie Ridleya Scotta jest to, że jest to film całkowicie wypłukany z polityki.
Nie należę do tych, którym nic się w tym... [0]
Więcej...
Machalica: Wnioski z IV RP
[2007-12-12 12:24:31]
Media głównego nurtu odtrąbiły koniec IV RP. To przesadny optymizm. Faktem jest natomiast zakończenie dwuletniego okresu rządów Prawa i Sprawiedliwości. Rządów, które jak żadne wcześniejsze budziły skrajne emocje. Do polskiej debaty publicznej wróciła polityczność, a do polskich domów wróciła polityka. Niewiele było osób nie posiadających własnego zdania o "Kaczorach". Rządy PiS-u to także rozkwit publicystyki politycznej. W obozie anty-PiS najjaśniej świeciły gwiazdy Jacka Żakowskiego i Tomasza Lisa. Na kilka dni przed wyborami obaj komentatorzy polskiego życia publicznego wydali książki będące podsumowaniem ostatnich dwóch lat w dziejach Polski. Na ich kartach zarysowano wizje przyczyn powstania i natury IV RP. Warto przyjrzeć im się z bliska porównanie publicystyki Lisa i Żakowskiego pozwala skonfrontować ze sobą dwa główny nurty krytyki rządów PiS-u.
Niezwykła mutacja
Już analiza tytułów obu książek pozwala zauważyć, że stanowiska zajmowana przez Żakowskiego i Lisa trudno sprowadzić do wspólnego mianownika. Lis nadał swojej książce tytuł "PiS-neyland", nawiązując do amerykańskiego parku rozrywki na Florydzie. Dla Lisa polska scena polityczna pod rządami PiS-u to wielki park rozrywki, zapełniany przez różnego rodzaju aberracyjne monstra. Pewnego dnia z krainy pomyślności, jaką była Polska po 1989 roku zostaliśmy dziwnym zrządzeniem losu przeniesieni do krainy niebezpiecznej groteski. Dlaczego tak się stało? Szczątkowa diagnoza wygląda następująco: afera Rywina i zawłaszczania państwa przez SLD zrodziło słuszną ideę rewolucji moralnej, która została zdradzona przez PiS. Organizm o nazwie IV RP pod wpływem demonicznych braci Kaczyńskich zmutował i zamienił się w monstrum. IV RP jest anomalią, czymś co nie powinno się zdarzyć. Felietony Lisa, chociaż często celnie punktujące patologie państwa PiS, nie wzbogacają naszej wiedzy o przyczynach dojścia do władzy braci Kaczyńskich, tym samym ich autor nie jest w stanie Polsce przepisać żadnego lekarstwa.
Zwykła ewolucja
Inny charakter ma książka Żakowskiego, nie bez przyczyny zatytułowana "Nauczka". Tytułową nauczką dla polskiej inteligencji jest właśnie IV RP. Nie stanowi ona patologii, lecz raczej naturalną konsekwencję pewnych wad systemowych polskiej transformacji ustrojowej. Jakie to wady? Żakowski podobnie jak Lis zwraca uwagę na problem korupcji i niskich standardów etycznych obowiązujących w polskim życiu politycznym. Jest zafascynowany wiktoriańską odnową moralną, co jest poglądem oryginalnym jak na lewicowego liberała. Z drugiej jednak strony jest świadom, że to nie brak kręgosłupa etycznego był główną przyczyną kryzysu III RP. Żakowski celnie rekonstruuje błędną koncepcję transformacji gospodarczej. Wszystko zaczęło się w roku 1989 kiedy to Tadeusz Mazowiecki mówił o społecznej gospodarce rynkowej. Z biegiem czasu jednak słowo "społeczna" wypadło ze słownika polskich polityków, a jego miejsce zastąpił nie wypowiadany przymiotnik "neoliberalna". Wybrano najbardziej antyspołeczny wariant terapii szokowej, który spowodował pauperyzację znacznej części polskiego społeczeństwa. Co gorsza kwestie związane z szeroko rozumianą makroekonomią zostały wyjęte z debaty publicznej. Jednak krzywda milionów Polaków była czymś realnym. Ich frustracje również. Ludzie głosowali na partie głoszące program socjalny: SLD, czy AWS. Jednak pierwszego dnia po wyborach, wzorem Lecha Wałęsy, nowe ekipy „prosiły pana Leszka [Balcerowicza] aby raczył pokierować gospodarką. Polacy czuli się oszukani. Frustracje rosły z każdymi wyborami. Ostatnimi, którzy zawiedli byli ludzie Leszka Millera. Reszta – jak powtarza za Kisielem Żakowski – to nie kryzys ale rezultat. IV RP – w opinii Żakowskiego – nie jest więc anomalią, lecz naturalnym zwieńczeniem III RP.
Platforma nie pomoże
Po ostatnich wyborach mamy więcej pytań niż odpowiedzi. Czy IV RP się skończyła? Czy PiS wróci do władzy? Do tego dochodzi pytanie postawione przez Żakowskiego na ostatnich stronach "Nauczki". – Co zrobić aby PiS nie wrócił do władzy? W dniu dzisiejszym problem ten powinien być głównym zmartwieniem nowego obozu władzy. Istnieją wyraźne przesłanki, aby uznać że tak nie będzie. Zachłyśnięta władzą Platforma zapewne zadowoli się diagnozami Lisa, wedle którego IV RP była 'dzieckiem stanu umysłu braci Kaczyńskich". Rozumowanie to oznacza najprostszą drogę do recydywy rządów PiS-u.
Nowa jakość
Dlatego to na barkach lewicy spoczywać będzie wyzwanie stworzenia programu politycznego stawiającego tamę powrotowi PiS-u do władzy. Aby program ten okazał się skuteczny niezbędne jest zdiagnozowanie przyczyn powstania IV RP, czyli de facto dokonanie rozrachunku z III RP. Nie ma możliwości prostej realizacji hasła "Zawracam do III RP". Zrozumienie tego faktu stanowi klucz do politycznego sukcesu. W przeciwnym razie IV RP w wersji light (czyt. PO), zostanie zastąpiona wersją dużo bardziej niebezpieczną od wszystkiego co znaliśmy do tej pory.
Tomasz Lis, "PiS-neyland", Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 2007, s. 272.
Jacek Żakowski, "Nauczka", Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2007, 304.
Bartosz Machalica
Recenzja ukazała się w tygodniku "Przegląd".
|
lewica.pl w telefonie
Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:
-
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
- Kraków
-
76 LAT KATASTROFY - ZATRZYMAĆ LUDOBÓJSTWO W STREFIE GAZY!
- Warszawa, plac Zamkowy
- 12 maja (niedziela), godz. 13.00
-
Socialists/communists in Krakow?
- Krakow
-
Poszukuję
-
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
- Discord
- Teraz
-
Historia Czerwona
-
Discord Sejm RP
- Polska
- Teraz
-
Szukam książki
-
Poszukuję książek
-
"PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
- Lca
Więcej ogłoszeń...
21 września:
1909 - Urodził się Kwame Nkrumah, polityk ghański, działacz ruchu panafrykańskiego w Europie i USA. Jeden z inicjatorów utworzenia OJA. 1957-60 premier, 1960-66 prezydent Ghany. Realizował koncepcję tzw. socjalizmu afrykańskiego. Obalony przez wojskowych.
1928 - Czterodniowy strajk 10 tysięcy włókniarzy łódzkich przeciwko nowemu regulaminowi pracy; zakończony zwycięstwem.
1976 - USA: Orlando Letelier, minister w rządzie Salvadora Allende, został zabity w Waszyngtonie przez bombę podłożoną przez tajnych agentów Pinocheta.
1997 - W wyborach parlamentarnych w Polsce zwyciężyła AWS - 33,8% (201 mandatów), przed SLD - 27,1% (164), UW - 13,4% (60), PSL - 7,3% (27) i ROP - 5,6% (6). UP, zdobywając 4,74 %, nie weszła do sejmu.
2009 - Obalony i wypędzony z Hondurasu były prezydent Manuel Zelaya potajemnie wrócił do stolicy kraju Tegucigalpy, gdzie schronił się w ambasadzie Brazylii.
?