Od dziś nie można już kłamać w reklamie. Skończą się tanie loty za złotówkę i "darmowe wieczory" w sieciach telefonicznych. Wszystko dzięki ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, która zaczyna obowiązywać w piątek 21 grudnia.

Ustawa przygotowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a przyjęta przez parlament, dostosowuje nasze prawo do standardów Unii Europejskiej. Teraz reklamodawcy nie będą mogli rozpowszechniać informacji nieprawdziwych ani podawać ich w sposób, który może wprowadzać w błąd.

Co to oznacza w praktyce? Skończą się np. komunikaty w rodzaju: "Stracisz 25 kilo w 2 tygodnie!". A banki nie będą się mogły chwalić, że mają lokaty na 12 proc., jeśli takie oprocentowanie obowiązuje tylko w promocyjnym okresie, a lokatę trzeba utrzymać dłużej.

Ustawa nie wprowadza wielu nowych rozwiązań, nowością jest natomiast zebranie dotychczasowych przepisów w jednym dokumencie. Z punktu widzenia konsumentów korzystny jest szereg ułatwień w procedurze. Przede wszystkim konsumenci będą mogli sami zgłaszać nieuczciwe praktyki marketingowe do sądu i domagać się od reklamodawców ich zaprzestania, usunięcia ich skutków, odszkodowania lub zasądzenie odpowiedniej kwoty na wybrany cel społeczny.

Cała procedura nie będzie trudna. Choćby ze względu na tzw. czarną listę nieuczciwych praktyk, którą zawiera ustawa. Wpisane są na nią np. takie agresywne działania marketingowe, jak wywieranie nacisku i ograniczanie przez to swobody wyboru. Zakazane więc będzie uporczywe nachodzenie konsumentów przez akwizytorów czy rzucanie "żartów": "nie wypuszczę pana/pani ze sklepu, jeśli nic pan/pani nie kupi".

Zgodnie z wchodzącym w życie prawem przed sądem to przedsiębiorca będzie musiał udowodnić, że klient się myli, oskarżając go o wprowadzanie w błąd.

Ustawa kładzie też nacisk na samoregulacje przyjmowane przez poszczególne branże. Teraz, jeśli przedsiębiorstwo powołuje się na kodeks branżowy, a działa wbrew niemu, będzie mogło być oskarżone o stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych. Dodatkowo firmy będą mogły być ukarane grzywną, choć jej wymiar ma raczej symboliczny wymiar (od 20 zł do 50 tys.).