Islandia - Powstał nowy rząd

Islandia: Powstał nowy rząd

[2009-01-30 17:42:59]

Po tym jak rozpadła się koalicji rządowa kierowana przez dotychczasowego premiera Geira H. Haarde, prezydent Islandii Olafur Ragnar Grimsson upoważnił przewodniczącą socjaldemokratycznego Sojuszu (Samfylkingin), minister spraw zagranicznych Ingibjörg Gísladóttir do rozpoczęcia rozmów z Ruchem Lewicowo-Zielonym (Vinstrihreyfingin - Grænt framboð) w sprawie utworzenia nowego rządu.

Ostatecznie te dwa ugrupowania lewicowe doszły do porozumienia i utworzyły nowy gabinet który będzie pełnił obowiązki do momentu przedwczesnych wyborów parlamentarnych wiosną 2009 roku. Liderzy dwóch koalicjantów ogłosili, że jesienią zostaną rozpisane również wybory do konstytuanty, która będzie miała wprowadzić poprawki do konstytucji Islandii. Pomysł ten zaproponowała Partia Postępowa (Framsóknarflokkurinn), a poparła nowa koalicja centrolewicowa.

Szefem rządu została, dotychczasowa minister spraw socjalnych Jóhanna Sigurðardóttir z Sojuszu. Nowa premier była jednym ministrem, który zyskał na popularności w ostatnim czasie, uzyskując wysokie poparcie społeczne plasujące się na poziomie 73 proc. (Instytut Gallupa).

Jóhanna Sigurðardóttir ma 66 lat. Po raz pierwszy została wybrana do Alþingi w 1978 roku. Od tej pory nieprzerwanie przez 30 lata zasiada w parlamencie. Wcześniej pracowała jako stewardessa w Islandzkich Liniach Lotniczych, była również aktywną działaczką związkową. W latach 1987-1994 pełniła funkcję ministra spraw socjalnych. Żyje w związku partnerskim z pisarką i scenarzystką Jóníną Leósdóttir. Ma dwójkę dzieci.

Ministrem finansów zostanie przewodniczący Ruchu Lewicowo-Zielonego Steingrímur Jóhann Sigfússon. W Alþingi zasiada nieprzerwanie od 1983 roku. W latach 1988-1991 był ministrem rolnictwa i transportu.

Upadek rządu Haardego był konsekwencją kryzysu gospodarczego, który rozpoczął się na Islandii w październiku ubiegłego roku. Tragiczna sytuacja banków (które w znacznej mierze zostały znacjonalizowane), kryzys na giełdzie, wysoka inflacja (ostatnio przekroczyła ponad 18 proc.), wzrost bezrobocia, zamrożone konta bankowe - wszystko to doprowadziło, do nasilenia gwałtownych protestów obywateli (na głównym placu stolicy zebrało się 7 tysięcy osób) domagających się ustąpienia premiera, oraz dymisji zarządu Banku Centralnego z jego szefaem Davidem Oddssonem na czele.

Po złożeniu rezygnacji przez Haardego, koalicja składająca się z konserwatywnej Partii Niepodległościowej (Sjálfstæðisflokkurinn) i socjaldemokratycznego Sojuszu, rozpadła się w skutek kłótni o to kto ma przewodniczyć nowemu rządowi.

Jędrzej Niklas