60. rocznica ogłoszenia Manifestu PKWN

[2004-07-22 01:39:18]

Dziś mija 60 lat od ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. 22 lipca 1944 został on ogłoszony w Chełmie, pierwszym wolnym polskim mieście. W PRL traktowano tą datę jako początek władzy ludowej i oficjalne święto państwowe.

Powołany po konsultacjach z Józefem Stalinem PKWN(jego przewodniczącym został Edward Osóbka-Morawski) pełnił faktycznie rolę rządu tymczasowego i stanowił konkurencyjny ośrodek władzy wobec emigracyjnego rządu Stanisława Mikołajczyka w Londynie. W Manifeście do narodu z 22 lipca 1944 PKWN uznał się za jedyną prawowitą władzę, której działalność opierać się będzie na Konstytucji Marcowej z 1921 roku. Zapowiadano w nim dalszą walkę o „zmiażdżenie Niemiec hitlerowskich”, a po wyzwoleniu szeroko zakrojone reformy społeczne, łącznie z reformą rolną.

Przez 45 lat istnienia PRL traktował datę 22 lipca bardzo symbolicznie. Tego dnia w 1952 roku uchwalono Konstytucję PRL. W dobie Polski gierkowskiej 22 lipca 1974 roku oddano do użytku Trasę Łazienkowską w Warszawie, a rok później Dworzec Centralny. Imię 22 lipca nadawano zakładom przemysłowym, a także wielu ulicom i placom w całej Polsce.

Wraz z tą rocznicą na nowo odżyły spory o ocenę okresu „realnego socjalizmu” w Polsce. Według najnowszych badań Pentoru i Instytutu Nauk Politycznych PAN z grudnia 2003 roku pozytywną opinię na temat PRL ma 43 procent Polaków, źle postrzega okres Polski Ludowej 34 procent. Co ciekawe jeszcze u schyłku PRL pozytywne zdanie na temat własnego kraju miało 63 procent społeczeństwa. Choć w okresie polskiej transformacji oceny i opinie na ten temat często ulegają wahaniom, to stałą tendencją jest tęsknota wielu Polaków za stabilnością życia codziennego i brakiem bezrobocia w okresie PRL.

Konrad Barcewicz

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

2 lipca:

1839 - Bunt niewolników na statku Amistad.

1840 - W Rzymie zmarł Bogdan Jański, pierwszy chronologicznie polski socjalista, saintsimonista.

1843 - W Cassino urodził się Antonio Labriola filozof, teoretyk marksizmu, działacz włoskiego ruchu robotniczego.

1923 - W Bninie urodziła się Wisława Szymborska, poetka, eseistka i krytyk literacki, tłumacz, felietonistka; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Umiejętności, laureatka literackiej Nagrody Nobla (1996).

1925 - Urodził się Patrice Lumumba, kongijski polityk lewicowy, pierwszy premier niepodległego Konga, obalony i zamordowany 1961.

1925 - Urodził się Medgar Evers, aktywista ruchu na rzecz praw obywatelskich czarnej ludności w USA; zamordowany w 1963.

1928 - W Wielkiej Brytanii kobiety, które ukończyły 21. rok życia otrzymały czynne i bierne prawo wyborcze.

1949 - Zmarł Georgi Dymitrow, bułgarski działacz komunistyczny. 1933 oskarżony przez nazistów o podpalenie Reichstagu. Uniewinniony. 1946 premier Bułgarii. 1948 sekretarz generalny BPK.

1964 - Prezydent USA Lyndon Johnson podpisał ustawę o swobodach obywatelskich dla Afroamerykanów. Dokument ten podpisał również Martin Luther King.

1976 - Zjednoczenie Wietnamu Północnego z Południowym i utrworzenie Socjalistycznej Republiki Wietnamu.

1979 - Przez uczestników ROPCiO z Krakowa został założony Ruch Porozumienia Polskich Socjalistów. Byli to: Krzysztof Bzdyl, Krzysztof Gąsiorowski, Stanisław Janik-Palczewski, Romana Kahl-Stachniewicz, Mieczysław Majdzik i Stanisław Tor.

2006 - W Managui zmarł Herty Lewites, lewicowy polityk nikaraguański, minister w sandinistowskim rządzie w latach 1979-90.

?
Lewica.pl na Facebooku