Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości zgłosił projekt zmian w prawie karnym przewidujący wprowadzenie kary śmierci. Mogłaby być ona orzeczona za przestępstwa ludobójstwa oraz zabójstwa kwalifikowanego (ze szczególnym okrucieństwem, rozbojem, zgwałceniem lub popełnionym na wielu osobach). Karze tej nie podlegałyby osoby poniżej 18 roku życia, kobiety ciężarne oraz osoby obłożnie chore fizycznie lub chore psychicznie. O wymierzeniu kary śmierci rozstrzygałby 5-osobowy skład orzekający i musiałby być w tym orzeczeniu jednomyślny.

Karę śmierci według propozycji PiS wykonywanoby przez powieszenie, a wyjątkowo przez rozstrzelanie. Ta druga opcja odnosiłaby się tylko do żołnierzy. Przy egzekucji asystowałby prokurator, lekarz, naczelnik zakładu karnego i duchowny.

Przeciwko przywróceniu kary śmierci żywiołowo zaprotestowała parlamentarna lewica. Wniosek o odrzucenie projektu PiS w pierwszym czytaniu złożyła posłanka Socjaldemokracji Polskiej Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska. Państwo jako instytucja nie ma ani prawnej, ani moralnej legitymacji do uśmiercania przestępców, nawet tych najbardziej zwyrodniałych - argumentowała Winiarczyk-Kossakowska. Przypomniała także, że wprowadzenie kary śmierci byłoby sprzeczne z Konstytucją oraz Konwencją Praw Człowieka. Posłanka podkreśliła, że obecnie obserwuje się trend do odchodzenia od kary śmierci. Tylko Nepal, Filipiny, Papua Nowa-Gwinea i Gambia przywróciły karę śmierci. Czy Polsce dobrze będzie w tym towarzystwie? - pytała retorycznie Winiarczyk-Kossakowska.

Do wniosku o odrzucenie projektu zmian w prawie karnym w pierwszym czytaniu przychylili się także Marek Wikiński z Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Józef Kubica z Unii Pracy. Kubica argumentował, że przywrócenie przez Polskę kary śmierci stanęłoby w sprzeczności do międzynarodowych zobowiązań zaciągniętych przez kraj oraz postawiłoby Polskę w opozycji do standardów cywilizacyjnych zachodniego kręgu kulturowego. Unia Pracy, jak również i SLD, popiera natomiast bezwzględną karę dożywotniego pozbawienia wolności. Przeciwne karze śmierci jest także koło Partii Ludowo-Demokratycznej.

Projektu PiS nie poprze także Platforma Obywatelska. Reprezentujący PO w debacie poseł Cezary Grabarczyk zaznaczył, że Platforma popiera bezwzględną karę dożywotniego pozbawienia wolności oraz totalnej izolacji; jest natomiast przeciwna karze śmierci. Grabarczyk opowiedział się jednak za skierowaniem projektu do dalszych prac w komisjach, gdyż według posła potrzebna jest dyskusja publiczna na ten temat.

Projekt PiS poparła Samoobrona. Przywrócenie kary śmierci jest w pełni uzasadnione - stwierdziła posłanka Wanda Łyżwińska. Podobne stanowisko przedstawili posłowie Ligi Polskich Rodzin i Polskiego Bloku Ludowego. Za przywróceniem kary śmierci jest także Ruch Katolicko-Narodowy. Przemawiająca w jego imieniu posłanka Krystyna Grabicka stwierdziła, że Kościół Katolicki dopuszcza stosowanie kary śmierci. Ciekawy pogląd przedstawił także Jan Łopuszański w imieniu koła Porozumienia Polskiego. Według Łopuszańskiego należy strzec życia nienarodzonych dzieci a nie bronić życia zbójów.

Za projektem PiS opowiedziała się także niezrzeszona, a do niedawna reprezentująca SLD posłanka Barbara Blida. Jeżeli ktoś zabija z premedytacją, z wyjątkowym bestialstwem, sam na siebie wydaje wyrok - stwierdziła posłanka.

W kwestii propozycji zgłoszonych przez Prawo i Sprawiedliwość wypowiedział się także Prezydent Aleksander Kwaśniewski. Zapowiedział on, że zawetuje ustawę przywracającą karę śmierci. Uważam, że jest to koncepcja błędna, niezgodna z europejskimi standardami, niezgodna z nauczaniem papieża Jana Pawła II - wyjaśnił Prezydent.