Wielka Brytania - Wyborcy przeciw ordynacji preferencyjnej (akt.)

Wielka Brytania: Wyborcy przeciw ordynacji preferencyjnej (akt.)

[2011-05-07 11:15:47]

W referendum w sprawie tzw. głosu alternatywnego (alternative vote, AV), które odbyło się 5 maja, większość Brytyjczyków odrzuciła tę zmianę. Przeciwko AV głosowało 13 milionów 13 tysięcy 123 osób (67,9 proc.). Na "tak" głosowało 6 milionów 152 tysiące 607 głosów (32,1 proc.). Było także 113 tysięcy 292 głosów pustych lub nieważnych (0,59 proc.). Najwięcej zwolenników AV było w Irlandii Północnej - 43,68 proc., a najmniej w okręgu północno-wschodniej Anglii - 28,05 proc.

Referendum z 2011 było drugim w historii Wielkiej Brytanii referendum powszechnym, po referendum z 1975 roku w sprawie poparcia dla członkostwa w Unii Europejskiej. Jego organizacja nastąpiła na podstawie porozumienia koalicyjnego między Partią Konserwatywną a Liberalnymi Demokratami (był to jeden z postulatów wyborczych drugiej z tych partii) po wyborach parlamentarnych z maja 2010 roku. Uprawnionymi do głosowania byli pełnoletni (co najmniej 18 lat w dniu głosowania) obywatele Wielkiej Brytanii i Irlandii, a także obywatele państw Wspólnoty Narodów posiadający pozwolenie na przyjazd i pobyt w Wielkiej Brytanii, traktowani jako posiadający takowe lub zwolnieni z tego obowiązku.

Obecnie mandat w wyborach do Izby Gmin obsadzany jest przez kandydata, który uzyskał zwykłą większość. Alternatywna ordynacja zakładałaby uzyskanie minimum 50 proc. głosów i uszeregowanie kandydatów według preferencji. Zamiast stawiać krzyżyk przy nazwisku jednego kandydata, wyborca stawiałby numerki. Jeśli żaden z kandydatów nie uzyskałby 50 proc. głosów, to wówczas odpadałby ten, który uzyskał ich najmniej, a pomiędzy pozostałych kandydatów rozdzielano by głosy tzw. drugiej preferencji, czyli te, przy których wyborcy najbardziej przegranego postawili nr 2.

Za zmianą na AV opowiadali się Liberalni Demokraci, Szkocka Partia Narodowa, Sinn Féin, Plaid Cymru, Socjaldemokratyczna Partia Pracy, Partia Zielonych Anglii i Walii, Partia Sojuszu Irlandii Północnej, Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa, Szkocka Partia Zielonych, Partia Liberalna, Mebyon Kernow, Angielscy Demokraci, Partia Chrześcijańska, Sojusz Chrześcijan, Partia Piratów Zjednoczonego Królestwa i Partia Libertariańska Zjednoczonego Królestwa. Przeciw były Partia Konserwatywna, Demokratyczna Partia Unionistów, Brytyjska Partia Narodowa, Partia Unionistów Ulsteru, Partia Zielonych Irlandii Północnej, Tradycyjny Głos Unionistyczny, RESPECT, Komunistyczna Partia Brytanii, Socjalistyczna Partia Anglii i Walii oraz Sojusz na rzecz Wolności Robotniczej. Jednoznacznego stanowiska nie zajęły Partia Pracy - kierownictwo chciało zmiany ordynacji, ale około 200 laburzystowskich posłów Izby Gmin i członków Izby Lordów było przeciw - oraz Socjalistyczna Partia Wielkiej Brytanii.

5 maja odbyły się także wybory uzupełniające do Izby Gmin w okręgu Leicester South. Zwyciężył w nich Jonathan Ashworth z Partii Pracy zdobywając 19 tysięcy 771 głosów (57,8 proc.). Kolejne miejsca zajęli Zuffar Haq (Liberalni Demokraci) - 7 tysięcy 693 głosów (22,5 proc.), Jane Hunt (Partia Konserwatywna) - 5 tysięcy 169 głosów (15,1 proc.), Abhijit Pandya (Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa) - 994 głosy (2,9 proc.) i Howling Laud Hope (Official Monster Raving Loony Party) - 553 głosy (1,6 proc.). W wyborach lokalnych w całej Wielkiej Brytanii największymi przegranymi są Liberalni Demokraci, którzy stracili 518 mandatów radnych. Partia Pracy zdobyła 610, a konserwatyści 63.

W Parlamencie Szkocji (Scottish Parliament/Pàrlamaid na h-Alba) zwycięstwo odniosła Szkocka Partia Narodowa, pokonując laburzystów, konserwatystów, Liberalnych Demokratów i Zielonych. W Zgromadzeniu Narodowym Walii (National Assembly for Wales/Cynulliad Cenedlaethol Cymru) 30 miejsc zdobyła Partia Pracy, 14 - Partia Konserwatywna, 11 - lewicowi nacjonaliści z Plaid Cymru i 5 Liberalni Demokraci. Żadnego miejsca nie zdobył Brytyjska Partia Narodowa, Walijska Partia Zielonych, Angielscy Demokraci, Putting Llanelli First, Llais Gwynedd, Komunistyczna Partia Brytanii, Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa, Socjalistyczna Partia Pracy, Walijska Partia Chrześcijańska, The Official Monster Raving Loony Party, Koalicja Związkowców i Socjalistów oraz kandydaci niezależni.

Wybory do Zgromadzenia Irlandii Północnej (Northern Ireland Assembly/Tionól Thuaisceart Éireann) wygrała Demokratyczna Partia Unionistów z 32 miejscami. Kolejne miejsca zajęli lewicowi republikanie z Sinn Féin - 22 deputowanych, centrolewicowe republikańskie ugrupowanie Socjaldemokratyczna Partia Pracy - 11 deputowanych, Partia Unionistów Ulsteru - 8 deputowanych oraz liberalna i ponadwyznaniowa Partia Sojuszu - 5 deputowanych. Jedno miejsce zdobył kandydat niezależny. Poza parlamentem znalazły się Tradycyjny Głos Ulsteru, Partia Zielonych w Irlandii Północnej, radykalnie lewicowe ugrupowanie Ludzie Ponad Zyskiem, Partia Niepodległości Zjednoczonego Królestwa, probrytyjska lewicowa Postępowa Partia Unionistyczna, Brytyjska Partia Narodowa, komuniści z Partii Robotniczej, trockiści z Partii Socjalistycznej oraz libertarianie z partii Procapitalism.

Szymon Martys