System pomocy społecznej w Polsce i na świecie nie jest neutralny. Od lat działa w sposób, który wspiera tylko tych, którzy wpisują się w tradycyjny...
Ekwador, kraj o niezwykłym bogactwie przyrodniczym, ale równie dramatycznej historii politycznej – od krwawych zamachów stanu w XX wieku, przez...
Xawier Woliński: Prawicowa rewolucja kulturalna
Michał Peno: Gorzki posmak kultury - wszyscy jesteśmy włóczęgami
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Filip Ilkowski: Cały świat, sikorki i rewolucja pracownicza
Jarosław Klebaniuk: Jak pies
Przemysław Prekiel: Wielki budowniczy Radomia
Piotr Ikonowicz: Stawiają słuszną diagnozę, ale nie wyciągają z niej wniosków
Słowa te, które pozwoliłam sobie zacytować z artykułu wyżej wspomnianego autora ("Zakaz aborcji, czyli władza nad kobietami"), można uznać za motto wydanej w tym roku książki pt. "A jak hipokryzja. Antologia tekstów o aborcji, władzy, pieniądzach i sprawiedliwości" pod redakcją Claudii Snochowskiej-Gonzalez, zbioru tekstów oscylujących wokół tematu aborcji i praw reprodukcyjnych kobiet, przede wszystkim w Polsce.
Teksty przeplatają listy, które otrzymały reżyserki filmu dokumentalnego "Podziemne państwo kobiet" - Anna Zdrojewska i Claudia Snochowska-Gonzalez. Poruszające listy to osobiste opowieści kobiet o ich zmaganiach z podziemiem aborcyjnym, zmuszonych stawić czoła dramatycznym sytuacjom, w których się znalazły. W "piekle kobiet" znalazły się zarówno studentki, jak i matka kilkorga dzieci. Część z nich skorzystała z "usług" lekarzy oferujących nielegalne, pokątne i drogie zabiegi usunięcia ciąży, kilka zdecydowało się na aborcję farmakologiczną za pośrednictwem organizacji "Women on Waves". Pozostałe ryzykowały zdrowiem i życiem, przyjmując na własną rękę różnego rodzaju medykamenty lub posiłkując się bardziej drastycznymi sposobami.
Siła książki tkwi w różnorodności poruszanych w niej aspektów. Wanda Nowicka, prezeska obchodzącej w tym roku XX-lecie swojej działalności Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, zwraca uwagę na siłę znaczenia organizacji kobiecych. Jako przykład wymienia "Kolektyw Jane", nieformalną grupę kobiet działającą w Chicago, której celem była pomoc innym kobietom chcącym dokonać aborcji, jeszcze w czasach, gdy dopuszczalność zabiegu przerywania ciąży w Stanach Zjednoczonych nie była jeszcze prawnie usankcjonowana.
Stanisław Obirek prezentuje ujęcie tematu z perspektywy teologii katolickiej. Wytacza ciężkie działa w stronę kościelnych hierarchów, wymieniając nazwiska teologów, którzy ośmielili się wyrazić własne zdanie, poddając krytyce radykalne papieskie wypowiedzi na temat zła i grzechu, jakimi jest aborcja. Autor tekstu "Aborcja, Kościół i duch niezgody" skupia się szczególnie na osobie szwajcarskiego teologa Hansa Künga, zwolennika wolności sumienia, odnoszącego się krytycznie do encykliki "Humanae vitae" papieża Pawła VI z 1968 roku odrzucającej antykoncepcję.
Z kolei Marta Gaudyn ("Lata dwudzieste, lata współczesne") analizuje, w jaki sposób ewoluowało rodzime prawodawstwo regulujące aborcję Akcentuje również podejście zwolenników opcji pro-choice w czasach XX-lecia Międzywojennego, szczególnie Tadeusza Boya Żeleńskiego i Ireny Krzywickiej. Autorka nawiązuje również do retoryki, jaką posługują się "obrońcy życia poczętego".
Książka ta to kolejny bardzo ważny głos dotyczący nie tylko różnych aspektów aborcji i praw reprodukcyjnych, ale także - a może przede wszystkim - praw kobiet. Przedstawiono w niej m. in. historię praw reprodukcyjnych, omówiono wyniki badań opinii publicznej na temat zabiegu przerywania ciąży. Uwagę przykuwa również odmitologizowanie przez Beatę Zadumińską "syndromu postaborcyjnego", argumentu, którym nadzwyczaj często i chętnie szafują zwolennicy pro-life.
Autorki i autorzy publikacji nie tylko podejmują kwestie dotyczące obowiązującego w naszym kraju prawa regulującego zabieg usunięcia ciąży, ale także próbują znaleźć odpowiedź na pytanie, co zrobić, aby podjąć efektywne działania na rzecz prawa do wyboru. Pisze o tym m.in. Izabela Desperak postulująca konieczność wprowadzenia zajęć z zakresu edukacji seksualnej z prawdziwego zdarzenia, a także profilaktyczną opiekę ginekologiczną.
I jeszcze jedna ważna rzecz: nie bez powodu wydawnictwo to zadedykowano Alicji Tysiąc, będącej symbolem walki o swoje prawa i godność.
"A jak hipokryzja. Antologia tekstów o aborcji, władzy, pieniądzach i sprawiedliwości" pod redakcją Claudii Snochowskiej-Gonzalez: Karina Bugdoł, Agata Chełstowska, Wanda Nowicka, Stanisław Obirek, Piotr Szumlewicz, Izabela Desperak, Elżbieta Karolczuk, Beata Zadumińska, Marta Gaudyn, Ewa Kamińska, Sylwia Kuźma-Markowska, Ewelina Wejbert-Wąsiewicz, Wydawnictwo "O Matko!", Warszawa 2011.
Katarzyna Rossienik-Ciosmak
Recenzja ukazała się na stronie internetowej kwartalnika FEMKA (www.femka.net).
