No więc Razem teraz faktycznie jest już osobno. Połowa parlamentarzystek wyszła z partii. Oświadczenie w tej sprawie opublikowała Magdalena...
Na początku lat 60. Portugalia była ostatnim z wielkich kolonialnych imperiów, które opierało się falom dekolonizacji, a jej imperium obejmowało...
W niedzielę 22 września odbyły się wybory do parlamentu (landtagu) w niemieckim kraju związkowym Brandenburgia. Są to trzecie wybory do landtagów w...
Adolfo Sánchez Vázquez o moralności i polityce
Jak się powiada Adolfo Sánchez Vázquez, hiszpański filozof zesłany po wojnie domowej do Meksyku,...
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Dorota Jagoda Michalska: Władysław Hasior - dekolonializm, nowoczesność, historia
Jacenty Dędek: Miasto na miarę człowieka
Tomasz S. Markiewka: Nierówności po polsku - liczby już znamy, teraz przemówmy do wyo
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
70 metrów za północną granicą załoga czołgu Merkava1, „najbardziej chronionego czołgu”, najechała na potężną minę. Pojazd został w całości zniszczony, a jego czteroosobowa załoga zginęła. Armia izraelska potrzebowała kolejnych dwunastu godzin, by w warunkach ciężkiego ostrzału, w wyniku którego kolejny izraelski żołnierz poniósł śmierć, wyciągnąć wrak oraz odzyskać ciała. Wygląda na to, że najsilniejsza armia na Bliskim Wschodzie nie jest w stanie ochronić własnych żołnierzy, a tym bardziej obywateli własnego kraju. Normalne państwo w takim wypadku odesłałoby swojego szefa sztabu na emeryturę, zamiast tego jednak Izrael powierzył mu kolejne zadanie: zniszczyć wroga w Libanie.
Od Libanu do muru
To była jedna z długiej serii upokorzeń izraelskiej armii. W lecie 2000 roku musiała ona przyznać się do klęski i wycofać z południowego Libanu, który nawet przez Ben Guriona uważany był za „naturalną granicę państwa izraelskiego.” Druga intifada, zainicjowana przez premiera Ehuda Baraka kilka miesięcy po odwrocie, miała na celu między innymi pogodzić armię poprzez danie jej nowego pola do działania. Ponowna okupacja całego Zachodniego Brzegu w czasie krwawych dni 2002 roku - operacja „Obronna tarcza”- przypominała powrót do starych dobrych czasów, kiedy wojsko izraelskie było uznawane za dumę narodu. Wraz z obejmowaniem przez byłych generałów Baraka, Szarona, Ben Eliezera czy Mofaza na zmianę stanowisk premiera i lub ministra obrony, wojsko cieszyło się nieograniczonym dostępem do środków pieniężnych i władzy politycznej.
Ale po raz kolejny, tak jak w przypadku Libanu, armia zawiodła. W zakresie terroryzowania Palestyńczyków oraz niszczenia palestyńskiej infrastruktury i administracji armia okazała się skuteczna, jednak zawiodła, gdy przyszło zapewnić bezpieczeństwo własnej ludności izraelskiej. Uginając się pod presją opinii społecznej, premier Szaron został zmuszony do wszczęcia budowy zapory, która miałaby powstrzymać palestyńskich zamachowców-samobójców przed przedostaniem się na terytorium państwa izraelskiego. Szaron, posiadający zdolności strategiczne, wpadł na wspaniały pomysł budowy muru, wnikającego jak najgłębiej w palestyńskie ziemie, zapewniając w ten sposób, że projekty kolonizacyjne Izraela nie zostaną zakończone, ale będą kontynuowane.
W przeciwieństwie do nielegalności2 jego budowy, skuteczność muru jest kontrowersyjna. Z jednej strony utrudnił on dostęp do Izraela zamachowcom-samobójcom, z drugiej jednak, poprzez idące w parze z jego budową olbrzymie konfiskaty ziemi, wywłaszczenia, ograniczenia i zubożenie ludności, zapewnił on nam ogromną ilość Palestyńczyków, którzy nie mają nic do stracenia. W każdym przypadku dla armii mur był złą nowiną. Zmienił bowiem bohaterskich żołnierzy w znudzonych strażników więziennych i ochroniarzy, których najbardziej chwalebnym zadaniem w ciągu dnia - a raczej nocy - jest wtargnięcie do palestyńskich sypialni. O czym dzisiejsi generałowie będą opowiadali swoim wnukom? O tym, że ich największym osiągnięciem było okłamanie Sądu Najwyższego3 po to, aby ukraść kilka akrów palestyńskiej ziemi? Jak pokazała Amira Hass4, przednia straż okupacji została zdegradowana do poziomu urzędników i biurokratów, odpowiedzialnych za izraelską demograficzną politykę czystek etnicznych. Generałowie uwielbiają czerwony kolor, ale w postaci krwi a nie czerwonych taśm.
Powrót do Gazy
Klęska w Gazie była kolejnym ciosem dla armii. Znów nie udało jej się ochronić obywateli i powstrzymać domowej produkcji rakiet Qassam. Nie tylko w czasie ubiegłego lata musiała wycofać się ze Strefy Gazy, ale także została zmuszona do dokonania przesiedlenia osadników - przez czterdzieści lat towarzyszy broni izraelskich żołnierzy, tworzących cywilny korpus armii izraelskiej.
Palestyńskie wybory i zwycięstwo Hamasu były znakomitymi nowinami dla armii izraelskiej, ale izraelskie wybory nie były już tak optymistyczne. W czasie kampanii wyborczej wszystkie partie deklarowały obcięcie ogromnego budżetu armii, a co ważniejsze, premier Olmert i minister obrony Peretz nie byli weteranami armii. W ciągu ostatnich 15 lat nie było takiego precedensu.
W końcu jednak sfrustrowana i poniżona armia przejęła dowodzenie. Żądała zmasowanego ataku na Gazę długo przez uprowadzeniem izraelskiego żołnierza. Rząd wydawał się temu przeciwny. Ale grunt był konsekwentnie przygotowywany: ciągłe zabijanie cywilów i dzieci5, zabójstwa najwyższych urzędników Autonomii Palestyńskiej6, a nawet „aresztowania”7 w Gazie po raz pierwszy od czasów wycofania się wojska izraelskiego. Po porwaniu rząd nie mógł dłużej powstrzymywać armii. Szef sztabu ujawnił prawdziwe relacje pomiędzy armią u władzy a posłusznym jej rządem, gdy stwierdził, że "wspiera" on politykę "nieulegania szantażowi" i nieprowadzenia negocjacji z porywaczami żołnierza. Jak ujął Akiva Eldar w Ha’aretz z 4 czerwca: co by było, gdyby rząd zmienił zdanie? Czy żołnierz izraelski stwierdzi, że on także nie popiera tego więcej? Podobnie napisał Amir Oren w Ha’aretz z 3 lipca, że „Izraelskie Siły Obrony potwierdzają, że nie poprą układu, w którym dojdzie do zwolnienia terrorystów... Armia chętnie się zgodzi na zwolnienie pojedynczych osób, uwięzionych na mocy zarządzenia o zapobieganiu terroryzmowi.” Wybrany rząd w Izraelu cieszy się wolnością, ale to armia decyduje, w jakim stopniu.
Olmert i Peretz są prawdopodobnie przekonani, że armia robi to, czego oni chcieli. Mają także nadzieje, że Izraelczycy szukają w politykach wzorca macho, zwłaszcza u tych, którym brak wojskowego doświadczenia - to było jedną z przyczyn wydania przez Szymona Peresa decyzji o inwazji na Liban w 1996 roku, która doprowadziła jednak do jego klęski w późniejszych wyborach.
Z powrotem do Libanu
Izraelski szef sztabu, którego moralne kwalifikacje8 są równie inspirujące jak jego zdolności analityczne, określił porwanie i atak na jego żołnierza jako „akt terroru”. Identyczne porwanie dwóch żołnierzy przez Hezbollah zostało nazwane przez premiera Olmerta „aktem wojny”. Partyzanci, atakujący żołnierzy nie są „terrorystami”, ale uprowadzenie żołnierzy lub cywilów i przetrzymywanie ich w celu handlu wymiennego, jest zabronione przez prawo międzynarodowe. Jednakże Izrael nie ma żadnych podstaw by się skarżyć, bowiem to, co spotkało jego żołnierzy jest dokładnym odwzorowaniem tego, co stało się z grupą Libańczyków, których Izrael przez wiele lat więził jako obiekt wymiany. Nawet Sąd Najwyższy nie ośmielił się wówczas przeciwstawić izraelskiej armii i podtrzymał to naruszenie prawa międzynarodowego. Pomimo oficjalnego dementi9 aresztowanie niektórych spośród 60 członków Hamasu, łącznie z kilkunastoma ministrami, służy tym samym nielegalnym celom.
Podstawa nielegalnego uprowadzenia żołnierzy izraelskich przez Hezbollah jest inna: sześć tygodni przedtem (26 maja) izraelski wywiad zabił w Sydonie z pomocą samochodu-pułapki wysokiego rangą członka islamskiego Dżihadu, Mahmuda al-Majzuba. Kiedy Syria w podobny sposób zamordowała10 przywódcę partii politycznej w Libanie, świat podniósł wrzawę, ale kiedy Izrael zrobił to samo, nikt poza Hezbollahem nie ośmielił się zaprotestować. Atak Hezbollahu nie był niczym nadzwyczajnym, spotkał się nawet z cichym zrozumieniem. Nadzwyczajna jednak była nieproporcjonalna odpowiedź Izraela. Była to „wyjątkowo ostra reakcja Izraela”, którą armia opisała jako „zmianę w polityce” (Amos Harel w Ha’aretz 29 maja), uderzając na bazy frontowe Hezbollahu wzdłuż granicy z Libanem. Izraelska armia później przechwalała się, że „Hezbollah dał się zaskoczyć” oraz że „dał się złapać w pułapkę” i że teraz pomyśli dwa razy zanim zdecyduje się zaatakować ponownie. Oczywiście Hezbollah pomyślał dwa, a nawet trzy razy, zanim zdecydował się dać do zrozumienia, że nie pozwoli na jednostronną zmianę reguł gry.
Niemożliwe do osiągnięcia
Czy cele, zamierzone przez Izrael, są osiągalne? Nie bardzo. Wszystkie inne działania, poza negocjacjami, tylko narażają życie uprowadzonych żołnierzy, o czym ich rodziny zaczynają mówić coraz głośniej11. Co do ostrzału rakietowego z Gazy, armii nie udało się go powstrzymać wtedy, gdy stacjonowała wewnątrz Strefy – jest więc oczywiste, że nie uda się go powstrzymać także dzisiaj, poprzez ataki lotnicze i przypadkowe ataki lądowe. W przypadku Libanu, nieproporcjonalna reakcja armii doprowadziła do ataku rakietowego Hezbollahu na północny Izrael zarówno na wspólnoty, które cieszyły się krótkim spokojem od 2000 roku aż po miasta, które nie doświadczyły w przeszłości libańskich ataków rakietowych. Armia błaga teraz obywateli Izraela by wykazali się wytrwałością i cierpliwością - jak gdyby to obywatele mieli odpowiadać za błędy armii, a nie odwrotnie.
Jak często bywa w czasie wojny, większość obywateli, pomimo cierpienia, opowiada się po stronie armii. Jednakże Izraelowi nie udało się zrozumieć prostej logiki: niezależnie od tego, jak bardzo Izrael będzie niszczył Gazę, tym bardziej jej mieszkańcy będą popierali swoich bojowników. Podobnie jest w przypadku Hezbollahu, który stał się siłą polityczna dzięki temu, że efektywnie walczył z Izraelem. Nie jest prawdopodobne, że ataki na Hezbollah wzmocnią libański rząd, którego żywotnym interesem i obowiązkiem jest rozbrojenie Hezbollahu. Jedynym osiągnięciem Izraela będzie więcej ofiar i zniszczenia po obu stronach oraz zyskanie pola do działania dla armii. Kiedy armia będzie znudzona lub zmęczona przegrywaniem, dojdzie do rokowań i wymiany więźniów, po czym zapanuje spokój. Jednak wtedy dla wielu rodzin, po obu stronach, będzie już za późno.
Przypisy:
[1] Link do artykułu na temat tego czołgu http://en.wikipedia.org/wiki/Merkava
[2] Link do dokumentów w sprawie muru http://www.icj.org/news.php3?id_article=3410&lang=en
[3] Link do artykułu http://www.kibush.co.il/show_file.asp?num=14709
[4] Link do artykułu http://www.kibush.co.il/show_file.asp?num=15135
[5] Link do artykułu http://www.guardian.co.uk/israel/Story/0,,1802696,00.html
[6] Link do artykułu http://www.kibush.co.il/show_file.asp?num=14349
[7] Link do artykułu http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/L24569004.html
[8] Link do artykułu http://semitism.net/?p=254
[9] Link do artykułu http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/5129836.stm
[10] Link do artykułu http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4362698.stm
[11] Link do artykułu http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3270468,00.html
Ran HaCohen
tłumaczenie: Piotr Chmielarz
redakcja: Agnieszka Czuber
Tekst pochodzi ze strony www.antiwar.com. Polskie tłumaczenie ukazało się na stronie www.arabia.pl.
