Polacy o przemianach po 1989 roku

[2003-08-02 22:46:48]

Większość Polaków krytycznie ocenia zmiany, jakie dokonały się po 1989 roku – wynika z raportu "Diagnoza społeczna 2003". Raport powstał na podstawie sondażu przeprowadzonego przez socjologów wśród reprezentatywnej grupy 4 tys. polskich rodzin, których opinie posłużyły do zdiagnozowania warunków i jakości życia Polaków w ciągu ostatnich 14-tu lat. Fragmenty raportu opublikowała sobotnia "Gazeta Wyborcza".

Aż 68 proc. badanych twierdzi, że zmiany w Polsce po 1989 roku miały niekorzystny wpływ na ich życie, podczas gdy korzystne były one dla 19 proc. osób (pozostali badani nie mieli zdania). Według 57 proc. respondentów zmiany te nie przyniosły zamierzonych efektów, przeciwną opinię wyraża 6 proc z nich.

Ocena, jaką Polacy wystawiają transformacji systemowej, w dużej mierze jest determinowana grupą społeczną, do której należą. Ilość ocen pozytywnych jest największa wśród badanych z wyższym wykształceniem, legitymujących się młodym wiekiem i mieszkających w dużych ośrodkach miejskich. Najwięcej ocen negatywnych wyrazili respondenci z wykształceniem podstawowym i zawodowym, mieszkający na wsi lub w małych ośrodkach miejskich.

Zmiany po 89 roku są korzystne w opinii 10 proc. osób z wykształceniem podstawowym, 11 proc. – zawodowym, 21 proc. – średnim i 42 proc. – wyższym, przy dezaprobacie wynoszącej odpowiednio 78, 79, 67 i 42 proc. osób.
Krytyczny obraz transformacji przeważa we wszystkich grupach wiekowych, z tym że najmniej ocen negatywnych wystawiły osoby do 24 lat – 47 proc. (przy 31 proc. aprobaty), najwięcej zaś osoby w przedziale wiekowym od 45 do 59 lat – 77 proc. (przy 15 proc. pozytywnych).
Nowa rzeczywistość jest negatywnie oceniana przez 77 proc. mieszkańców wsi i 56 proc. respondentów pochodzących z miast powyżej 500 tys. mieszkańców (pozytywnie odpowiednio 12 i 29 proc.).

Badani wyrazili też opinie związane z jakością ich życia w konkretnych przypadkach. Tu także przeważają oceny negatywne. Aż 84 proc. badanych twierdzi, że z trudem wiąże koniec z końcem. 8 na 10 badanych gospodarstw najczęściej nie posiada żadnych oszczędności, a jeżeli już one są, nie przekraczają trzymiesięcznych dochodów. Na poważniejsze zakupy może sobie pozwolić co piąte gospodarstwo, pod warunkiem, że żyje oszczędnie.

Jednocześnie maleje odsetek osób deklarujących, że ich stałe dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb – jest ich 41 proc. w porównaniu z 74 proc. z 1993 roku. Poniżej granicy ubóstwa żyje 25 proc. polskich rodzin.

Czynszu nie płaci co dziesiąte gospodarstwo domowe, zaś co dwudzieste zalega z opłatami za energię i gaz.

Paweł Kończyk

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Przemysław Wielgosz: Gaza to także nasza sprawa

Slavoj Žižek: Czynią pustynię, nazywając to pokojem

Piotr Ikonowicz: Brunatny gniew ludu

Dariusz Zalega: Kibole jako sól ziemi? Lud pilnie poszukiwany

Xawier Woliński: Koszty obrony nie mogą być przerzucane na najbiedniejszych

Tomasz S. Markiewka: A gdyby tak wyrównać szanse w edukacji?

Polacy o przemianach po 1989 roku

lewica.pl w telefonie

9 października: