Z Kingą Dunin, pisarką i krytyczką literacką, działaczką feministyczną, członkinią zespołu "Krytyki Politycznej" rozmawia Przemysław Prekiel.

Czy istnieją jakieś różnice zdań w polskim feminizmie i jak się odnosisz do twierdzenia Magdaleny Środy, że feministki wcale nie muszą być socjalistkami ekonomicznymi?

W polskim feminizmie przede wszystkim istnieje różny poziom uświadomienia sobie wszystkich implikacji politycznych własnych poglądów. Niektóre kobiety działają w skali lokalnej, skupiają się na pojedynczych problemach i pewnych pytań sobie nie zadają. Kiedy zaczynają je zadawać, zazwyczaj okazuje się, że mają poglądy przynajmniej lewicowe, nie wiem czy aż socjalistyczne. Dotyczy to też Magdaleny Środy.

W jednym z ostatnich felietonów w "Wysokich Obcasach" pt. "Szczęście bezbożników" pisałaś o akcji brytyjskich ateistów. W Polsce taka akcja na starcie odtrącona by została od czci i wiary, jeżeli by tylko Polacy się na nią zdecydowali. Myslisz, że ateizm stanie się kiedyś modny? Ze osoba nie wpuszczająca księdza na kolędę to nie jakiś psychol, tylko normalny człowiek mający takie prawo?

Czuję narastającą w Polsce falę antyklerykalizmu, ale czy w dającej się przewidzieć przyszłości przełoży się ona na coś więcej niż pyskowanie na forach internetowych - nie wiem. Polakom wpojono dwójmyślenie: będą narzekać na księdza i wysyłać dzieci na religię. Natomiast jeżeli chodzi o perspektywy ateizmu: Polacy są ateistami, ich religijność jest czysto obyczajowa, rytualna, nie mają skarbu wiary do utracenia. Trudno jednak przewidzieć, kiedy to sobie uświadomią.

Co sądzisz o Partii Kobiet? Czy to partia marzeń polskich feministek? Zmieniłabyś coś w tej partii? Dodała?

Nie mogę wypowiadać się za polskie feministki. Moim marzeniem nie jest partia kobiet, tylko partia lewicowa, autentycznie dbająca o równość płci. Nie wiem, co teraz dzieje się z Partią Kobiet. W każdym razie mam nadzieję, że potencjał zaangażowania politycznego kobiet, które ją stworzyły, nie zostanie zmarnowany.

Jakie są główne problemy dziś kobiet w Polsce? Na jakie trudności napotykają najczęściej? Wiele mówi się o mobbingu w miejscu pracy. Ile jest takich przypadków, które nie ujrzą światła dziennego? Jak walczyć z takimi sytuacjami z jakimi mieliśmy do czynienia np. w Olsztynie?

Chodzi o zmianę prawa i o jego przestrzeganie. Prawo jeśli chodzi o mobbing czy molestowanie jest chyba w porządku, rzecz w tym, że często jest lekceważone. Agendy państwa źle działają, sądy, urzędnicy nie umieją lub nie chcą go stosować. Trzeba przejąć władzę i to zmienić, ale obawiam się, że rewolucja odpada. (śmiech)

Wróćmy do roku 2008. Jaka Twoim zdaniem książka zasługuje na wyróżnienie? Którą warto polecić? W naszej sondzie wygrała "Doktryna Szoku" Naomi Klein.

To świetna książka. Ja jednak kocham literaturę. W tym roku absolutnym wydarzeniem jest dla mnie Bożeny Keff-Umińskiej "Poemat o matce i ojczyźnie".

Głośnym echem odbił się raport prof. Józefa Baniaka dotyczący księży i ich stosunku do kobiet i małżeństwa. Wynika z niego, że 12 proc. księży żyje w stałych związkach z kobietami - choć jak twierdzi profesor - jest to wynik zaniżony. Jak myślisz, czy celibat w Kościele rzymskokatolickim ma sens?

Nie mój cyrk, nie moje małpy. Jeśli ktoś chce się rozwijać duchowo poprzez sublimację popędu, to niech się rozwija, a jak ksiądz chce mieć żonę i dzieci, to niech się wypisze. Uważam Kościół katolicki za siedlisko obrzydliwej hipokryzji, ale nie mam zamiaru go reformować. Z zadowoleniem przyjęłabym jednak zmiany czyniące tę instytucję bardziej ludzką. W końcu miliony ludzi czują się związane z Kościołem, a ludzie ci, moi bliźni, nie są mi obojętni. Jestem ateistką, ale wiara mi nie przeszkadza. Przeszkadza mi hipokryzja, ludzka krzywda i, oczywiście, wtrącanie się instytucji religijnych do życia świeckich współobywateli.

Skoro jesteśmy przy Kościele. Pedofilskie skandale jakie przetoczyły się przez Kościół katolicki wstrząsnęły opinią publiczną w USA czy Australii. Głośny był ostatnio przypadek wykorzystywania przez księży głuchoniemych dzieci w Weronie. Również w Polsce zdarzaja się takie przypadki. Czy jedyną karą dla księdza pedofila jest przeniesienie go do innej parafii? Kiedy to się zmieni?

Jak przejmiemy władzę (śmiech).

My, czyli kto?

Ci, którzy stosują prawo w jednakowy sposób wobec wszystkich i nie przyznają specjalnych uprawnień jakiejś organizacji religijnej. Dość szerokie my... To standard przyjmowany przez lewicę i prawicę w cywilizowanym świecie.

Bierzesz udział w konkursie na Polkę Roku. Kto Twoim zdaniem zasługuje na wygraną? A może Polka roku powinna zostac kobieta z poza tych nominowanych?

To nie ja biorę udział w konkursie, to konkurs wziął mnie do udziału. Ach, te wszystkie konkursy, rankingi... To mało socjalistyczne. Osobiście nie potrzebuję wzorów osobowych, szczególnie wyłanianych w głosowaniu. Są, oczywiście, kobiety, które bardzo cenię. Np. Kasię Bratkowską. Za lewicowego ducha, dzielność, pracowitość, determinację.

A co z ustawą Gowina? Myślisz, że upadnie?

Mam nadzieję, że tak.

Dlaczego wybrałaś właśnie Zielonych 2004?

Bo była to grupa ludzi innych niż inni, powiew świeżego powietrza. Wprowadzili do polityki inny język, inną wrażliwość, inny styl. To też jest bardzo ważne. No i, ogólnie rzecz biorąc, mają słuszne poglądy. Obecnie współtworzę i identyfikuję się przede wszystkim z "Krytyką Polityczną" i jej politycznymi ambicjami. Ale póki co głosuję na Zielonych.

Jak oceniasz lewicę pozaparlamentarną?

Razi mnie opluwanie się nawzajem małych organizacji lewicowych. To doprawdy żenujące, że koalicja między nimi jest mniej prawdopodobna niż między PiS i PO. Szczęśliwie trzymamy się w "KP" od tych kłótni z daleka, choć z wieloma postaciami, środowiskami czy pismami sympatyzujemy. Nie wdając się w niepotrzebne spory, próbujemy, krok po kroku, wyprowadzić lewicę na szerokie wody polskiej polityki, dbając zarówno o wymiar ideowy jak i pragmatyczno-organizacyjny.

Jak lewica wypadnie z najbliższych wyborach?

Jaka lewica?

Ta która bedzie brała udzial w wyborach - PPP, RACJA PL, PPS, ROG, KPP.

Obawiam się, że słabo. Uczestniczenie w wyborach ma sens, gdy jest się do tego naprawdę dobrze przygotowanym. Gdy zrobiło się najpierw miejsce w zbiorowej świadomości Polaków na lewicowy wybór. Dziś dla lewicy to wciąż jest podstawowy front polityczny. Na sukcesy w wyborach przyjdzie poczekać, co najmniej do 2011 roku.