Rokita może umierać...

[2004-06-20 17:40:19]

Podczas piątkowego szczytu w Brukseli, przywódcy 25 państw przyjęli tekst Traktatu Konstytucyjnego. Brak w nim wzmianki o chrześcijaństwie w preambule (jest wzmianka o „religijnym dziedzictwie”) oraz „nicejskiego” systemu głosowania.

Zdaniem reprezentującego Polskę na szczycie premiera Marka Belki przyjęty Traktat Konstytucyjny daje mocniejszą pozycję Polski aniżeli Traktat z Nicei, nawet jeżeli ogranicza on możliwość całkowitego blokowania decyzji przez Polskę. Jedyne co nie dało się osiągnąć to – jak mówi Belka – wpisanie do preambuły odwołania do Boga lub do chrześcijaństwa.

Na szczycie w Brukseli nie udało się przywódcom dojść do porozumienia w sprawie następnego przewodniczącego Komisji Europejskiej (kadencja obecnego przewodniczącego Romano Prodiego upływa z końcem października). „Odpadł” (m.in. za sprawę Polski i Wielkiej Brytanii) premier Belgii, liberał Guy Verhofstadt, który wsławił się zdecydowanym sprzeciwem wobec wojny w Iraku oraz próbami budowania osobnego sojuszu wojskowego z Francją i Niemcami. Z ubiegania się o fotel przewodniczącego zrezygnował też brytyjski komisarz Chris Patten, nieoficjalnie popierany przez Polskę. Na wybór następcy Prodiego przywódcy krajów Unii mają jeszcze kilka tygodni; muszą zdążyć przed zaplanowaną w tej sprawie na 20-22 lipca debatą w Parlamencie Europejskim, to też można się spodziewać w najbliższym czasie kolejnego spotkania na szczycie.

Przyjęty Traktat Konstytucyjny nie odbiega zasadniczo od projektu przyjętego przed rokiem przez Konwent Europejski. W pewnym sensie scala on wszystkie dotychczasowe traktaty unijne. Jego częścią jest też Karta Praw Podstawowych. Eksperci twierdzą, że tekst konstytucji jest bardziej przejrzysty i zrozumiały dla obywatela, niż było to w przypadku poprzednich traktatów.

W sprawie systemu podejmowania decyzji w Radzie UE przywódcy zadecydowali, że będzie on polegał na podwójnej większości państw i obywateli; co najmniej 55 proc. państw (nie mniej niż 15) reprezentujących co najmniej 65 proc. liczby ludności. Decyzje w tym systemie są podejmowane w sprawach, w których nie obowiązuje prawo weta, które z kolei ma zastosowania w wielu kluczowych i ważnych (ze względu na interes narodowy) dla danego kraju kwestiach.

Z kolei do zablokowania decyzji potrzebnych jest 45 proc. państw lub 35 proc. ludności zamieszkującej co najmniej cztery państwa. Istnieje też – wywalczony przez Polskę – tzw. hamulec bezpieczeństwa, który umożliwia odwlekanie decyzji przez „rozsądny czas” przez państwa zamieszkałe przez co najmniej 26-25 proc. unijnej ludności. W zakresie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, polityki zagranicznej czy walutowej do podjęcia decyzji niezbędna będzie 72 proc. państw zamieszkanych przez co najmniej 65 proc. ludności.

Traktat Konstytucyjny wejdzie w życie 1 listopada 2009 r., po pięciu latach obowiązywania Traktatu Nicejskiego, który z kolei wchodzi w życie z dniem 1 listopada br.

Polska znalazła się też w grupie państw, które wywalczyły utrzymanie do 2014 r. (wcześniej mowa była o 2009 r.) zasady, że każde państwo członkowskie ma prawo desygnować po jednym komisarzu do Komisji Europejskiej.

W co najmniej jednej trzeciej państw członkowskich (w tym prawdopodobnie w Polsce) ratyfikacja przyjętego na szczycie Traktatu Konstytucyjnego polegać będzie na ogólnonarodowym referendum.

Daniel Kryś

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Mateusz Stolarz: Prezydent z plantacji bananów. Elity, przemoc i nowa twarz prawicy

Tomasz Markiewka: Tylko obniżka składki zdrowotnej czy już psucie państwa?

Wojtek Boliński: Lewica w Polsce boi się własnego cienia

Slavoj Žižek: Najlepsze rozwiązanie dla Europy? Pryncypialny pragmatyzm

Tomasz S. Markiewka: Niepamięć to przepis na polityczną katastrofę

Xavier Woliński: USA kontra reszta świata

Rokita może umierać...

lewica.pl w telefonie

20 kwietnia: