Adolfo Sánchez Vázquez o moralności i polityce
Jak się powiada Adolfo Sánchez Vázquez, hiszpański filozof zesłany po wojnie domowej do Meksyku,...
Słuchając wypowiedzi polskich polityków, można odnieść wrażenie, że zielona transformacja będzie sprawiedliwa tylko wtedy, gdy będzie powolna....
Oboje współprzewodniczący partii Die Linke − Janine Wissler i Martin Schirdewan − opublikowali...
Dorota Jagoda Michalska: Władysław Hasior - dekolonializm, nowoczesność, historia
Jacenty Dędek: Miasto na miarę człowieka
Mariusz Urbanek: Wszechstronnie niewygodny Różewicz
B. Gajdzik, A. Janociński, A. Magiera: Jak się zakłada związek w instytucji kultury?
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
Jarosław Pietrzak: Napoleon, któremu o nic nie chodziło
Głęboko martwi mnie, gdy niektórzy próbują wyzyskać rdzenne ludy i ich przywódców do promocji standaryzacji przyrody, a w szczególności lasów, poprzez ustanowienie mechanizmu REDD (Redukcja Zanieczyszczeń Wskutek Wylesienia i Degradacji Środowiska) wraz z jego kolejnymi odsłonami REDD+ i REDD++.
Każdego dnia znika z powierzchni Ziemi obszar lasów i lasów deszczowych równy 36 tysiącom boisk futbolowych. Każdego roku tracimy 13 milionów hektarów lasów i lasów deszczowych. W tym tempie lasy znikną do końca stulecia.
Lasy i lasy deszczowe stanowią największe źródło bioróżnorodności. Jeśli trwać będzie wylesianie, na zawsze stracimy tysiące gatunków zwierząt i roślin. Ponad trzy czwarte dostępnych źródeł wody pitnej pochodzi ze źrodeł absorbcji w lasach, zatem tam, gdzie pogarsza się kondycja lasów, pogarsza się również jakość wody. Lasy zapewniają ochronę przed powodziami, erozją gleb i katastrofami naturalnymi. Pochodzi z nich drewno i inne dobra. Stanowią źródło naturalnych leków oraz wciąż nieodkrytych substancji leczniczych. Lasy i lasy deszczowe to płuca atmosfery. Wylesianie pozostaje odpowiedzialne za 18 proc. ogółu emisji gazów cieplarnianych na całym świecie.
Powstrzymanie zniszczenia naszej Matki Ziemi jest sprawą najwyższej wagi.
Prywatyzacja przyrody
W trakcie obecnych negocjacji w sprawie zmian klimatycznych powszechnie przyznaje się, że powstrzymanie wylesiania i degradacji lasów jest sprawą najwyższej wagi. Niektórzy jednak proponują w tym celu standaryzację lasów, fałszywie argumentując, że warto dbać tylko o to, co posiada swą cenę i właściciela.
Proponują by brać pod uwagę tylko jedną z funkcji lasów, to jest ich zdolność do absorbcji dwutlenku węgla, oraz wyemitować "certyfikaty", "kredyty" czy "prawa do emisji", które ulegną utowarowieniu w ramach rynku dwutlenku węgla. W ten sposób korporacje z Północy będą miały wybór między redukcją emisji zanieczyszczeń lub zakupieniem "certyfikatów REDD" na Południu, w zależności od tego, co im bardziej się opłaca. Jeśli na przykład dana korporacja będzie musiała zainwestować 40 czy 50 dolarów w ograniczenie emisji o jedną tonę w "kraju rozwiniętym", to prędzej zakupi za 10 czy 20 dolarów "certyfikat REDD" w "kraju rozwijającym się" i dzięki temu będzie mogła powiedzieć, że spełnia normy redukcji emisji o wymaganą kwotę dwutlenku węgla.
Mechanizm ten sprawi, że kraje rozwinięte obciążą swymi zobowiązaniami do ograniczenia emisji kraje rozwijające się, Południe będzie znów opłacać Północ, a jej korporacje zaoszczędzą mnóstwo pieniędzy, kupując "certyfikowany" dwutlenek węgla w zamian za lasy Południa. Nie poprzestaną jednak na oszustwach w sprawie swych zobowiązań do redukcji emisji - zaczną też standaryzować przyrodę, w tym lasy.
Lasy zostaną wycenione zgodnie z kwotą dwutlenku węgla, jaki są w stanie zaabsorbować. "Kredyt" czy "prawo do emisji", określający zdolność do absorbcji, będzie kupowany i sprzedawany jak każdy inny towar na świecie. Aby nikt nie mógł podważyć prawa własności kupującego "certyfikat REDD", zaprowadzone zostaną rozliczne restrykcje, co będzie oznaczać ostateczne podważenie suwerennego prawa państw i rdzennych ludów do ich lasów i lasów deszczowych. Zaczyna się zatem nowa, nieznana nigdy wcześniej faza prywatyzacji przyrody: prywatyzacji wody, bioróżnorodności oraz tego, co nazywają "usługami środowiskowymi".
Kapitalizm niszczy Matkę Ziemię
Uznajemy kapitalizm za źródło globalnego ocieplenia i zniszczenia lasów, lasów deszczowych i Matki Ziemi, w przeciwieństwie do tych, którzy - ze słowami "zielona ekonomia" na ustach - dążą do ekspansji kapitalizmu poprzez standaryzację przyrody.
Aby znaleźć poparcie w tej sprawie, część instytucji finansowych, rządów, organizacji pozarządowych, fundacji, "ekspertów" i korporacji handlowych oferuje rdzennym ludom i społecznościom, żyjącym w pierwotnych lasach i lasach deszczowych, procent od "zysków" z tej standaryzacji przyrody.
Przyroda, lasy i rdzenne ludy nie są na sprzedaż.
Rdzenne ludy przetrwały przez stulecia, zachowując i chroniąc naturalne lasy i lasy deszczowe. Lasy i lasy deszczowe nie są dla nas przedmiotem, nie są czymś, co można wycenić i sprywatyzować. Nie zgodzimy się, by pierwotne lasy i lasy deszczowe zredukować do ekwiwalentu takiej to a takiej kwoty dwutlenku węgla. Nie zgodzimy się też, by na pierwotne lasy patrzeć jak na zwykłe plantacje dwóch czy trzech gatunków drzew. Las to nasz dom, wielki dom, w którym współistnieją rośliny, zwierzęta, woda, gleba, czyste powietrze i istoty ludzkie.
Jest sprawą najwyższej wagi, by wszystkie państwa na świecie zaczęły współdziałać w celu ochrony lasów i lasów deszczowych przed zniszczeniem i degradacją. Jest obowiązkiem krajów rozwiniętych, wynikającym z ich długu klimatycznego i środowiskowego, by przeznaczyły środki finansowe na ochronę lasów, jednakże nie zapewni tego ich standaryzacja. Jest wiele sposobów, by wspierać i finansować kraje rozwijające się, rdzenne ludy i społeczności lokalne, sprzyjając ochronie lasów.
Kraje rozwinięte przeznaczają dziesiątki razy więcej środków ze swych zasobów publicznych na obronę, bezpieczeństwo i wojnę niż na walkę ze zmianami klimatycznymi. Utrzymały i zwiększyły swe budżety wojskowe nawet w czasie kryzysu finansowego. Niech nie oczekują, że wyzyskując potrzeby różnych społeczności oraz ambicje części ich przywódców i rdzennych "ekspretów" sprawią, że rdzenne ludy zadziałają na rzecz standaryzacji przyrody.
Wszelkie mechanizmy ochrony lasów i lasów deszczowych powinny grawantować prawa i udział ludów rdzennych, lecz nie można pozwolić, byśmy w zamian za jego gwarancje uzyskane w ramach REDD negocjowali ceny lasów i lasów deszczowych na globalnym rynku dwutlenku węgla.
Rdzenni bracia, nie pozwólmy się oszukać. Niektórzy mówią nam, że udział w mechanizmach globalnego rynku dwutlenku węgla w ramach REDD będzie dobrowolny. Czyli każdy, kto zechce, będzie mógł kupować i sprzedawać, a kto nie zechce, będzie mógł pozostać z boku. Nie możemy pozwolić, by za naszą zgodą powstał mechanizm, w ramach którego jedni dowoli handlują Matką Ziemią, a inni stoją z założonymi rękami.
Co robić?
Rdzenne ludy wraz z chłopami i ruchami społecznymi świata, mierząc się z redukcjonistyczną wizją standaryzacji lasów deszczowych, muszą walczyć o realizację propozycji, przedstawionych na Światowej Konferencji Ludów w sprawie Zmian Klimatycznych i Praw Matki Ziemi:
1. Zintegrowane zarządzanie rodzimymi lasami i lasami deszczowymi, biorące pod uwagę nie tylko ich funkcję pochłaniacza dwutlenku węgla, lecz ogół ich funkcji i możliwości, jak też nietraktowanie ich jak zwykłych plantacji.
2. Respektowanie suwerenności krajów rozwijających się w kwestii zintegrowanego zarządzania lasami.
3. Pełne poszanowanie Praw Ludów Rdzennych, określonych przez Deklarację Praw Ludów Rdzennych ONZ, konwencję nr 169 Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz inne instrumenty międzynarodowe; uznanie i poszanowanie ich terytoriów; przewartościowanie i wykorzystanie ich wiedzy o ochronie lasów; udział ludów rdzennych w zarządzaniu lasami i lasami deszczowymi.
4. Finansowanie przez kraje rozwinięte zintegrowanego zarządzania lasami przez kraje rozwijające się i ludy tubylcze w ramach spłaty długu klimatycznego i środowiskowego. Odrzucenie wszelkich mechanizmów rynku dwutlenku węgla oraz "zachęt", mogących prowadzić do standaryzacji lasów i lasów deszczowych.
5. Uznanie praw Matki Ziemi, w tym jej praw do lasów, lasów deszczowych i ich wszystkich składników. Aby odzyskać harmonię z Matką Ziemią, nie wolno spisywać natury na straty, natomiast trzeba uznać, że nie tylko ludzie mają prawo żyć i się mnożyć, lecz również natura ma prawo żyć i się regenerować, oraz że ludzie nie są w stanie żyć bez Matki Ziemi.
Bracia z rdzennych ludów świata, bracia chłopi i ruchy społeczne z całego świata! Musimy się zmobilizować, aby postanowienia z Cochabamby zostały przyjęte w Cancun i aby stworzyć mechanizm służący odpowiednim działaniom na rzecz lasów, opartym o te pięć zasad. Musimy zawsze utrzymać najwyższą jedność rdzennych ludów oraz zasady szacunku dla Matki Ziemi, którą chroniliśmy przez całe stulecia i którą odziedziczyliśmy od naszych przodków.
Evo Morales
tłumaczenie: Paweł Michał Bartolik
Polskie tłumaczenie ukazało się pierwotnie na portalu Internacjonalista.pl (www.internacjonalista.pl).
