60. rocznica ogłoszenia Manifestu PKWN

[2004-07-22 01:39:18]

Dziś mija 60 lat od ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. 22 lipca 1944 został on ogłoszony w Chełmie, pierwszym wolnym polskim mieście. W PRL traktowano tą datę jako początek władzy ludowej i oficjalne święto państwowe.

Powołany po konsultacjach z Józefem Stalinem PKWN(jego przewodniczącym został Edward Osóbka-Morawski) pełnił faktycznie rolę rządu tymczasowego i stanowił konkurencyjny ośrodek władzy wobec emigracyjnego rządu Stanisława Mikołajczyka w Londynie. W Manifeście do narodu z 22 lipca 1944 PKWN uznał się za jedyną prawowitą władzę, której działalność opierać się będzie na Konstytucji Marcowej z 1921 roku. Zapowiadano w nim dalszą walkę o „zmiażdżenie Niemiec hitlerowskich”, a po wyzwoleniu szeroko zakrojone reformy społeczne, łącznie z reformą rolną.

Przez 45 lat istnienia PRL traktował datę 22 lipca bardzo symbolicznie. Tego dnia w 1952 roku uchwalono Konstytucję PRL. W dobie Polski gierkowskiej 22 lipca 1974 roku oddano do użytku Trasę Łazienkowską w Warszawie, a rok później Dworzec Centralny. Imię 22 lipca nadawano zakładom przemysłowym, a także wielu ulicom i placom w całej Polsce.

Wraz z tą rocznicą na nowo odżyły spory o ocenę okresu „realnego socjalizmu” w Polsce. Według najnowszych badań Pentoru i Instytutu Nauk Politycznych PAN z grudnia 2003 roku pozytywną opinię na temat PRL ma 43 procent Polaków, źle postrzega okres Polski Ludowej 34 procent. Co ciekawe jeszcze u schyłku PRL pozytywne zdanie na temat własnego kraju miało 63 procent społeczeństwa. Choć w okresie polskiej transformacji oceny i opinie na ten temat często ulegają wahaniom, to stałą tendencją jest tęsknota wielu Polaków za stabilnością życia codziennego i brakiem bezrobocia w okresie PRL.

Konrad Barcewicz

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

1 lipca:

1867 - Portugalia: Zniesiono stosowanie kary śmierci.

1876 - Zmarł Michał Bakunin, rosyjski myśliciel, rewolucjonista. Uznawany za jednego z ojców anarchizmu, a ściślej - jego kolektywistycznej wersji.

1879 - Urodził się Léon Jouhaux, francuski działacz związkowy. Założyciel CGT-Force Ouvrierè . Współzałożyciel MOP i Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych. 1951 Pokojowa Nagroda Nobla.

1921 - Chiny: Założono Komunistyczną Partię Chin (KPCh).

1956 - Prasa radziecka opublikowała utajniony do tej pory, choć od dawna znany na Zachodzie, fragment testamentu Lenina ostrzegający przed samowładztwem Stalina.

1980 - Po podwyżkach cen żywności strajki w Lublinie i zablokowanie węzła kolejowego.

1994 - Jaser Arafat powrócił do Strefy Gazy po 27 latach spędzonych na wygnaniu.

2000 - Odbył się XXXVI Kongres PPS; przewodniczącym RN został Piotr Ikonowicz, a przewodniczącym CKW Cezary Miżejewski.

2019 - Laurentino Cortizo z Demokratycznej Partii Rewolucyjnej został prezydentem Panamy.

2023 - Xanana Gusmão (CNRT) został po raz drugi premierem Timoru Wschodniego.

?
Lewica.pl na Facebooku