Słowenia, Chorwacja - Zwycięstwa centrolewicy w wyborach parlamentarnych

Słowenia, Chorwacja: Zwycięstwa centrolewicy w wyborach parlamentarnych

[2011-12-06 18:40:55]

Wyborcze zwycięstwo opozycyjnej centrolewicy w Słowenii i Chorwacji świadczy nie tyle o społecznym poparciu dla umiarkowanej lewicy, ile jest wynikiem rozczarowania do dotychczasowych rządów, czego dowodem jest również stosunkowo niska frekwencja wyborcza. W Słowenii wyniosła ona 64,65 proc. a w Chorwacji zaledwie 61,94 proc. Szczególnie wyrazistym przykładem jest tu Słowenia, gdzie sukces wyborczy odniosły partie powstałe niemal tuż przed wyborami. Burmistrz Ljubljany Zoran Janković obiecał w październiku wyborcom bezpieczne, socjalne i skuteczne w działaniu państwo, wzrost gospodarczy na poziomie 4 proc. i zmniejszenie deficytu budżetowego do poziomu 3 proc. PKB. I to wystarczyło, aby w niespełna dwa miesiące później zdobyć największą ilość głosów. Również Lista Obywatelska Gregorja Viranta w zaledwie dwa miesiące po utworzeniu zdołała zyskać poparcie ponad 8 proc. wyborców, dystansując partie wchodzące w skład koalicji rządowej. Partia emerytów znana pod skrótem DeSus, której wystąpienie z koalicji spowodowało utratę przez rząd parlamentarnej większości i rozpisanie przedterminowych wyborów, straciła jeden mandat a socjalliberalny Zares, który w poprzednich wyborach uzyskał 9,4 proc. głosów i 9 mandatów, obecnie zanotował kompromitujący wynik poniżej 1 procenta. W czerwcu br. ponad 70 proc. obywateli biorących udział w referendum odrzuciło rządowe projekty podwyższenia wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn z 63 do 65 lat oraz przeciwdziałania pracy "na czarno".

Również w Chorwacji porażka prawicowej HDZ była efektem antysocjalnej polityki rządu. Wprowadzono tam tzw. podatek kryzysowy oraz podniesiono stawkę VAT z 22 do 23 proc. Ponadto niektóre osoby wchodzące w skład zarządów agencji rządowych były zamieszane w afery korupcyjne. Oskarżony o korupcję został wicepremier Damir Polančec, który zmuszony był podać się do dymisji. W efekcie HDZ straciła 18 mandatów poselskich tj. dokładnie tyle samo ile zyskała zwycięska Koalicja Kukuryku.

Bolesław K. Jaszczuk

4 grudnia odbyły się wybory parlamentarne w Słowenii i Chorwacji. W obu krajach zdecydowane zwycięstwo odniosły ugrupowania centrolewicowe.

W Słowenii, gdzie do przedterminowych wyborów parlamentarnych doszło po upadku gabinetu premiera Boruta Pahora, najwięcej głosów dostało utworzone 11 listopada br. socjalliberalne ugrupowanie burmistrza stolicy kraju - Ljublany - Zorana Jankovicia Lista Zorana Jankovića Pozytywna Słowenia (Lista Zorana Jankovića - Pozitivna Slovenija). Partia zdobyła 28,54 proc. głosów i 28 mandatów w Zgromadzeniu Narodowym (Državni zbor). Drugie miejsca zajęła centroprawicowa Słoweńska Partia Demokratyczna (Slovenska demokratska stranka) byłego premiera Janeza Janšy z wynikiem 26,25 proc. i 26 mandatów. Na partię ustępującego premiera - Socjaldemokratów (Socialni demokrati) głos oddało 10,5 proc. Słoweńców, co dało im 10 deputowanych.

Do parlamentu weszli jeszcze liberalna Lista Obywatelska Gregora Viranta (Državljanska lista Gregorja Viranta) - 8,42 proc. i 8 miejsc, centrolewicowa Demokratyczna Partia Emerytów Słowenii (Demokratična stranka upokojencev Slovenije) - 6,97 proc. i 6 miejsc, konserwatywna Słoweńska Partia Ludowa (Slovenska ljudska stranka) - 6,89 proc. i 6 miejsc oraz chadecka i socjalkonserwatywna Nowa Słowenia - Chrześcijańska Partia Ludowa (Nova Slovenija - Krščanska ljudska stranka) - 4,79 proc. i 4 miejsca. Do parlamentu weszło też dwóch posłów mniejszości narodowych (jeden reprezentujący społeczność węgierską i jeden włoską), którzy mają zagwarantowane miejsca w Zgromadzeniu Narodowym w konstytucji.

Poza parlamentem znalazła się łącząca słoweński nacjonalizm z titoizmem i antyklerykalizmem Słoweńska Partia Narodowa (Slovenska nacionalna stranka) - 1,8 proc., Liberalna Demokracja Słowenii (Liberalna demokracija Slovenije) - 1,46 proc., opowiadająca się za demilitaryzacją i wystąpieniem z NATO Partia na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Słowenii (Stranka za trajnostni razvoj Slovenije) - 1,21 proc., Partia Młodych - Europejscy Zieloni (Stranka mladih - Zeleni Evrope) - 0,85 proc., socjalliberalna Zares - Społeczno-Liberalni (ZARES - socialno liberalni) - 0,65 proc., Demokratyczna Partia Pracy (Demokratična stranka dela) - 0,64 proc., Zieloni Słowenii (Zeleni Slovenije) - 0,34 proc., tworzony przez samorządowców Ruch na rzecz Słowenii (Gibanje za Slovenijo) - 0,30 proc., Partia Równości Słowenii (Stranka enakih možnosti Slovenije) - 0,16 proc., Następna Słowenia (Naprej Slovenija) - 0,10 proc., skrajnie prawicowa Partia Narodu Słoweńskiego (Stranka slovenskega naroda) - 0,08 proc., Partia Konsumentów Słowenii (Stranka Humana Slovenija) - 0,03 proc. i Partia Akcja (Stranka Akacije) - 0,02 proc.

W Chorwacji najwięcej głosów zdobyła centrolewicowa Koalicja Kukuryku (Kukuriku koalicija), której poparcia udzieliło 47 proc. Chorwatów, co dało jej 80 mandatów. W jej skład wchodzą Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji (Socijaldemokratska partija Hrvatske), socjalliberalna Chorwacka Partia Ludowa - Liberalni Demokraci (Hrvatska narodna stranka - liberalni demokrati), Chorwacka Partia Emerytów (Hrvatska stranka umirovljenika) oraz regionaliści z Demokratycznego Zgromadzenia Istrii (Istarski demokratski sabor/Dieta democratica istriana). Centroprawicowa Chorwacka Unia Demokratyczna (Hrvatska demokratska zajednica) obecnej premier Jadranki Kosor, która startowała wspólnie z Chorwacką Partią Obywatelską (Hrvatska građanska stranka) i Demokratycznym Centrum (Demokratski centar) zdobyła 24 proc. głosów i 47 mandatów.

Do parlamentu weszła także prozwiązkowe i lewicowo-populistyczne ugrupowanie Chorwaccy Laburzyści - Partia Pracy (Hrvatski laburisti - Stranka rada) - 6 proc. i 6 mandatów, prawicowi regionaliści z Chorwackiego Demokratycznego Sojuszu Slawonii i Baranji (Hrvatski demokratski savez Slavonije i Baranje) - 3 proc. i 6 mandatów, Niezależna Lista Ivana Grubišićia (Neovisna lista Ivan Grubišić), na której czele stoi były rzymskokatolicki ksiądz - 2 proc. i mandaty, koalicja Chorwacka Partia Chłopska - Partia Zielonych - Partia Emerytów (Hrvatska seljačka stranka - Zelena stranka - Stranka penzionera) - 3 proc. i 1 mandat oraz skrajnie prawicowa koalicja Chorwacka Partia Praw dr Ante Starcevićia - Chorwacka Prawdziwa Partia Praw (Hrvatska stranka prava dr. Ante Starčević - Hrvatska čista stranka prava) - 1 proc. i 1 mandat. Do Chorwackiego Parlamentu (Hrvatski Sabor) weszli także przedstawiciele mniejszości narodowych - po jednym mandacie z puli mniejszości przypadło Koalicji Kukuryku oraz centrolewicowej Niezależnej Demokratycznej Partii Serbów (Samostalna demokratska srpska stranka/Самостална демократска српска странка), 4 mandaty zdobyły inne mniejszości.

Szymon Martys

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Dawid Kański: Komentarz do wyborów prezydenckich w USA

Xavier Woliński: Baśń o „sprawczości”

Aleksander Radomski: Goździki, które zasiały zmiany

Bartłomiej Zindulski: Lewicowa alternatywa Sahry Wagenknecht

Witold Sawicki: Walka z nowotworem, na osobistym przykładzie

Michał Peno: Praxis po hiszpańsku

Słowenia, Chorwacja: Zwycięstwa centrolewicy w wyborach parlamentarnych

lewica.pl w telefonie

23 listopada: