Szwajcaria - Wybory do obu izb parlamentu - oddzielne, choć równoległe

Szwajcaria: Wybory do obu izb parlamentu - oddzielne, choć równoległe

[2015-10-16 08:18:53]

W niedzielę 18 października mieszkańcy ośmiomilionowej Szwajcarii udadzą się do urn wyborczych, by w dwóch oddzielnych głosowaniach zadecydować o składzie obu równouprawnionych izb parlamentu federalnego - Rady Narodowej i Rady Kantonów.

Ogólnopaństwowe, ale przebiegające w każdym kantonie odrębnie, wybory do 200-osobowej Rady Narodowej o czteroletniej kadencji odbywają się zawsze w przedostatnią niedzielę października. O wyborach i długości kadencji swych przedstawicieli (dwóch bądź jednego, w zależności od liczby ludności) w 46-osobowej drugiej izbie poszczególne kantony decydują samodzielnie. W praktyce jednak wybiera się ich również na okres czterech lat i tego samego dnia co deputowanych Rady Narodowej - z wyjątkiem kantonu Appenzell Innerrhoden, gdzie kantonalny delegat wyłaniany jest pół roku wcześniej, w wiecowym głosowaniu w ostatnią niedzielę kwietnia (przekładanym w razie Wielkanocy na pierwszą niedzielę maja).

Tylko w kantonach Jura i Neuchâtel delegatów wybiera się w głosowaniu proporcjonalnym, w pozostałych obowiązuje system większościowy z ewentualną drugą turą głosowania.

Mandaty do Rady Narodowej podzielone są między 26 kantonów mniej więcej proporcjonalnie do aktualnej liczby ich ludności - najwięcej, czyli 35, będzie ich mieć w tej kadencji kanton Zurych.

W sześciu kantonach, gdzie jest do dyspozycji tylko jeden mandat do Rady Narodowej, wygrywa kandydat z największą liczbą głosów - przy czym nie musi to być większość bezwzględna. W pozostałych kantonach obowiązuje ordynacja proporcjonalna, ale wzbogacona o pewne specyficzne szwajcarskie odrębności.

Wyborcy mogą skorzystać z dostarczonych przez władze lub partie polityczne kart wyborczych zawierających listy kandydatów poszczególnych ugrupowań lub też z kart in blanco. W pierwszym przypadku w razie wrzucenia do urny karty preferowanej partii bez skreśleń o pierwszeństwie w uzyskaniu mandatu decyduje kolejność na liście. Wyborca ma jednak prawo skreślić dowolną liczbę nazwisk (a w razie stwierdzenia omyłki dopisać nazwisko ponownie), jak też wpisać dodatkowo nazwiska osób kandydujących w danym okręgu (czyli kantonie) z ramienia innej partii. Dozwolone jest również skreślanie nazwy listy lub jej numeru oraz wpisywanie na ich miejsce innych nazw i numerów.

Do karty in blanco można wpisywać nazwiska kandydatów startujących w danym kantonie oraz nazwę lub numer porządkowy listy partyjnej. Na obu rodzajach kart można wpisać dodatkowo drugi raz tego samego kandydata, co w ramach tak zwanej kumulacji uwzględnia się jako dwa oddane na niego głosy.

Wszystkie te okoliczności sprawiają, że procedura przeliczania głosów na mandaty jest dość skomplikowana. Jeśli dana karta zawiera mniej nazwisk niż liczba przypadających na kanton mandatów, uzupełnia się ją kolejnymi nazwiskami z wybranej przez głosującego listy partyjnej. W razie braku nazwy bądź numeru porządkowego listy poprzestaje się tylko na nazwiskach wybranych przez głosującego. Przy większej liczbie nazwisk niż będących do dyspozycji mandatów, dopasowuje się ją poprzez skreślanie od końca listy.

Za podstawę rozdzielania mandatów służy łączna liczba głosów oddanych na wszystkich kartach na kandydatów danej partii. W przeciwieństwie do większości systemów proporcjonalnych nie obowiązuje tu żaden procentowy próg mandatowy. Przypadające na daną partię mandaty otrzymują jej kandydaci w kolejności według liczby oddanych na nich głosów

jkl

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Dawid Kański: Komentarz do wyborów prezydenckich w USA

Xavier Woliński: Baśń o „sprawczości”

Aleksander Radomski: Goździki, które zasiały zmiany

Bartłomiej Zindulski: Lewicowa alternatywa Sahry Wagenknecht

Witold Sawicki: Walka z nowotworem, na osobistym przykładzie

Michał Peno: Praxis po hiszpańsku

Szwajcaria: Wybory do obu izb parlamentu - oddzielne, choć równoległe

lewica.pl w telefonie

24 listopada: