Kuźnica - Między kapitalizmem a socjalizmem

Kuźnica: Między kapitalizmem a socjalizmem

[2005-11-05 21:43:57]

Sytuacja ekonomiczna i społeczna Polski, problemy lewicy oraz lewicowe media były głównymi tematami czwartej już konferencji naukowej, która odbyła się w Kuźnicy na Helu z inicjatywy prof. Marii Szyszkowskiej i przy współudziale Fundacji im. Róży Luksemburg.

Tegoroczne spotkanie nosiło tytuł „Między kapitalizmem a socjalizmem” i było jednocześnie promocją książki zbiorowej pod redakcją Szyszkowskiej „Oczekiwane wartości w polityce”, podsumowującej konferencję sprzed roku. Zgromadziło ono wielu znakomitych naukowców, przedstawicieli polityki i lewicowych mediów.

Konferencję oficjalnie otworzył dr Holger Politt, Niemiec, Dyrektor Przedstawicielstwa Fundacji im. R. Luksemburg, a o różnicach między kapitalizmem i socjalizmem opowiadała dr Joanna Gwiazdecka, również reprezentująca fundację. Prof. Andrzej Bałandynowicz z Uniwersytetu Warszawskiego rozważał możliwości zwalczania przestępczości ekonomicznej oraz system probacji, jako nowoczesne, sprawiedliwe i efektywne podejście do karania przestępców. Podejmowano też kwestie prawne: systemy polityczne (dr Stefan Król), równość a wolność (dr Jeremi Szczeniowski), państwo prawa a prawne (prof. Bronisław Jastrzębski). Prof. Zdzisław Ples poruszył kwestie stosunków pracy w starożytności, kiedy to pojawiły się pierwsze prawa pracowników, a Teresa Jakubowska (Partia RACJA) w sposób zwięzły i zrozumiały zaprezentowała rolę systemów podatkowych i wady podatku liniowego. Z kolei koncepcję trzeciej drogi Blaira i Schroedera rozważał dr Paweł Leszczyński.

Ciekawą i długą dyskusję na temat świeckości państwa wywołały wykłady Czesława Janika ze Stowarzyszenia NEUTRUM o roli mitów (mit moralności prawicy i Kościoła, mit konkordatu, mit suwerenności państwa itd.) oraz Jana Barańskiego, przewodniczącego Antyklerykalnej Partii Postępu RACJA. Zderzenie teorii z praktyką spowodowało żywą, acz momentami kontrowersyjną wymianę zdań. Większość była jednak zgodna co do tego, że Polska nie jest państwem neutralnym światopoglądowo.

Redaktor Mikołaj Frydrychowicz zadał odważne pytanie: media – wróg czy sprzymierzeniec? Nie było wątpliwości, że dla polskiej lewicy raczej wróg ze względu na to, że większość mediów w Polsce de facto jest we władaniu potężnych zagranicznych koncernów, którym zależy na zysku, a więc prezentują treści konkretnej grupy politycznej. Zauważono, że największym problemem jest brak środków finansowych, ale to nie zwalnia z podejmowania działań na rzecz rzetelnego informowania społeczeństwa o inicjatywach prawdziwej lewicy i podkreślono między innymi tytuły „Fakty i Mity” oraz Lewica.pl jako mediów polskich, o zasięgu ogólnokrajowym, które nie boją się podejmować kontrowersyjnej problematyki. W tym zakresie Frydrychowicz dość obszernie omówił także poczynione dotychczas kroki, mające na celu zorganizowanie mniejszych inicjatyw politycznych i społecznych prawdziwej lewicy oraz skoordynowanie ich działań, ale – co ważne – przy zachowaniu odrębności i wyrazistości każdej z nich. Wymieniono tu konkretnie Nową Lewicę, Pracowniczą Demokrację, Partię RACJA, Polską Partię Pracy, Komunistyczną Partię Polski, Polską Partię Socjalistyczną, ruchy feministyczne i ekologiczne, jako te, które dotychczas nie skompromitowały się deklarując szczytne idee, a zapominając o nich w konkretnym działaniu. Nie da się ukryć, że ostrą krytyką potraktowano siły zgromadzone wokół SLD i SDPL, które z lewicowością nie mają nic wspólnego, w opinii uczestników spotkania. Inicjatywie łączenia środowisk, którą zapoczątkowała PPP przed wyborami, prawdopodobnie patronować będzie prof. Szyszkowska.

Konferencja wzbogacona była o elementy filozoficzne i twórcze, co podkreślało jej interdyscyplinarność. Dr Anna Rossmanith mówiła o teorii Lutosławskiego, dr Jacek Breczko o metafizyce niechęci do kapitalizmu Czesława Miłosza, a swoje utwory literackie prezentowali Jan Stępień, pisarz i rysownik, oraz redaktor Gabriel Michalik.

Zasadniczy wniosek, jaki płynie z licznych dyskusji pomiędzy wykładami, jest taki, że Polsce potrzeba konkretnych działań faktycznej lewicy, konkretnych sposobów dotarcia poprzez media do społeczeństwa, a nade wszystko lewicowej myśli ideologicznej, która musi stanowić płaszczyznę dla debat, rozważań i wreszcie samych czynów.

Podsumowaniem spotkania będzie pozycja książkowa, która najprawdopodobniej ukaże się pod koniec przyszłego roku.

Daniel Ptaszek

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Piotr Ikonowicz: Jestem przerażony

Dawid Kański: Komentarz do wyborów prezydenckich w USA

Xavier Woliński: Baśń o „sprawczości”

Aleksander Radomski: Goździki, które zasiały zmiany

Bartłomiej Zindulski: Lewicowa alternatywa Sahry Wagenknecht

Witold Sawicki: Walka z nowotworem, na osobistym przykładzie

Kuźnica: Między kapitalizmem a socjalizmem

lewica.pl w telefonie

27 listopada: