Apel do USA o zniesienie kary dożywocia dla dzieci

[2005-10-21 18:57:53]

Human Rights Watch i Amnesty International opublikowały wspólny raport pt. „Do końca życia: bezwarunkowe dożywocie dla nieletnich sprawców w USA”. Można się z niego dowiedzieć, że 2225 młodocianych odsiaduje w amerykańskich więzieniach karę bezwarunkowego dożywocia. Autorzy raportu liczą, że zmusi on Amerykę do złagodzenia prawa. „Nie chodzi o to, by puszczać wolno dzieciaki, które dopuściły się poważnych zbrodni – pisze współautorka raportu Alison Parker. – Ale jeśli uznaje się je za zbyt młode, by kupować papierosy, to również są one za młode, by spędzić resztę życia za kratkami”.

Niektórzy skazani mieli tylko 13 lat w chwili popełnienia zbrodni. Prawie wszystkich ukarano za morderstwo, ale w co trzecim przypadku polegało ono na „wspólnictwie w morderstwie”, czyli np. udziale w napadzie rabunkowym, podczas którego dokonano zabójstwa.

Na świecie kara bezwarunkowego dożywocia dla nieletnich jest coraz większą rzadkością. W 13 krajach, gdzie jeszcze występuje, trwają prace nad jej zniesieniem albo się jej nie stosuje. Poza USA tylko 12 nieletnich odsiaduje dożywocie bez prawa do warunkowego zwolnienia. Międzynarodowa Konwencja Praw Dziecka z 1959 r. zabrania karania nieletnich śmiercią albo bezwarunkowym dożywociem. Na świecie nie ratyfikowały jej jeszcze tylko dwa kraje: USA oraz Somalia.

Do represyjnego zwrotu w Stanach doszło w połowie lat 80. Po fali okrutnych zbrodni popełnionych przez nastolatków Amerykę ogarnął strach. Podsycali go eksperci występujący z tezą o młodocianych „superdrapieżcach”, których wykreowano na wroga publicznego numer jeden. Wtedy właśnie 42 stany zaostrzyły ustawodawstwo wobec nieletnich. W dziesięciu stanach zniesiono dolny limit wieku przy orzekaniu bezwarunkowego dożywocia.

„Superdrapieżcy” okazali się tworem medialnym. Z czasem fala wyjątkowo okrutnych zbrodni popełnianych przez nieletnich opadła, ale prawa już nie złagodzono. Prawnicy nie kryją wątpliwości. – Nawet zwolennicy surowego prawa nie mogą twierdzić, że 14-latek jest taki sam jak 18-latek – mówi cytowany w raporcie prokurator stanu Floryda Harry Shorstein, który sam doprowadził do wydania wyroku dożywocia na 14-letniego mordercę.

W amerykańskim systemie penitencjarnym nieletni mordercy skazani na dożywocie zostają zepchnięci na samo dno. Bywa, że w wieku 14 lat siedzą z dorosłymi, a nie w oddziałach dla nieletnich. Gwałceni, bici, osadzani w izolatkach, gdy sprawiają kłopoty, często próbują odebrać sobie życie. Skoro nie wyjdą, to nie warto w nich inwestować, uczyć ich zawodu czy zezwolić im na studia korespondencyjne.

Z więzienia nie wyjdzie nigdy Peter A. W chwili popełnienia zbrodni miał 15 lat. Z kolegami starszego brata brał udział w rabunku. Pilnował samochodu w czasie, gdy wspólnicy mordowali ofiary. Sąd skazał go na dożywocie, bo zbrodni dokonano z broni, którą przyniósł Peter.

„Skazując dzieci na życie w więzieniu, społeczeństwo mówi im jednoznacznie, że ich życie jest bezwartościowe i że jakakolwiek próba poprawy z ich strony jest daremna” – piszą autorzy raportu. Autorzy apelują do władz USA o szybkie zniesienie bezwarunkowego dożywocia dla nieletnich i zapewnienie skazanym możliwości skorzystania z warunkowego zawieszenia kary.

Piotr Szumlewicz

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Dawid Kański: Komentarz do wyborów prezydenckich w USA

Xavier Woliński: Baśń o „sprawczości”

Aleksander Radomski: Goździki, które zasiały zmiany

Bartłomiej Zindulski: Lewicowa alternatywa Sahry Wagenknecht

Witold Sawicki: Walka z nowotworem, na osobistym przykładzie

Michał Peno: Praxis po hiszpańsku

Apel do USA o zniesienie kary dożywocia dla dzieci

lewica.pl w telefonie

24 listopada: