Turcy walczą o laickość

[2008-04-14 23:02:21]

To zamach na laickość w Turcji – twierdzą przeciwnicy rządzącej partii i w liczbie kilkudziesięciu tysięcy wychodzą na ulice.

Nawet 30 tysięcy zaniepokojonych Turków mogło uczestniczyć w wielkiej manifestacji w obronie laickiego charakteru państwa. "Turcja jest świecka i świecka pozostanie" – wykrzykiwali uczestnicy manifestacji w Ankarze. Poważne zagrożenie, według nich, stanowi Partia Sprawiedliwości i Rozwoju. To islamskie, teoretycznie umiarkowane ugrupowanie, coraz częściej ma ich zdaniem łamać laickie podstawy państwa i zmierzać w kierunku faworyzowania islamu. Przeciwko takiej sytuacji coraz wyraźniej protestuje "Wspólna Platforma Narodowa", nieformalna organizacja, która za swój cel stawia obronę świeckości państwa. W jej retoryce często pada zarzut, że Turcja staje się przystawką dla Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej oraz światowych imperializmów.

Tureckie protesty nasiliły się po tym, jak prokurator generalny zażądał delegalizacji rządzącej partii islamskiej i zabronienia jej liderom działalności publicznej. Według niego Partia Sprawiedliwości i Rozwoju chce ustanowić w Turcji muzułmańskie państwo religijne, co podważałoby podwaliny republiki tureckiej zapoczątkowane przez Mustafę Kemala Atatürka. To za jego sprawą blisko 90 lat temu Turcja rozpoczęła proces zbliżenia z Europą, co wyrażało się m.in. przyjęciem alfabetu łacińskiego i kalendarza gregoriańskiego, przyznaniem kobietom praw wyborczych, wejściem do NATO, rozwojem gospodarczym, ale również ustanowieniem niezwykle mocno strzeżonego laickiego charakteru republiki. Do dziś dba o to turecka armia, która nie unika nawet zamachów stanu w sytuacji, kiedy charakter ten jest zagrożony.

Oficjalnie 99 proc. mieszkańców Turcji stanowią muzułmanie. Nie jest to jednak miarodajny wskaźnik, ponieważ paradoksalnie w laickim państwie wymaga się od każdego deklaracji przynależności do jakiejś religii. Osoby, które tego nie zadeklarują, automatycznie uważane są za muzułmanów. Nieoficjalnie Turcja może mieć najwięcej osób bezwyznaniowych spośród wszystkich krajów, gdzie dominuje islam.

Daniel Ptaszek

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Dawid Kański: Komentarz do wyborów prezydenckich w USA

Xavier Woliński: Baśń o „sprawczości”

Aleksander Radomski: Goździki, które zasiały zmiany

Bartłomiej Zindulski: Lewicowa alternatywa Sahry Wagenknecht

Witold Sawicki: Walka z nowotworem, na osobistym przykładzie

Michał Peno: Praxis po hiszpańsku

Turcy walczą o laickość

lewica.pl w telefonie

24 listopada: