No więc Razem teraz faktycznie jest już osobno. Połowa parlamentarzystek wyszła z partii. Oświadczenie w tej sprawie opublikowała Magdalena...
Na początku lat 60. Portugalia była ostatnim z wielkich kolonialnych imperiów, które opierało się falom dekolonizacji, a jej imperium obejmowało...
W niedzielę 22 września odbyły się wybory do parlamentu (landtagu) w niemieckim kraju związkowym Brandenburgia. Są to trzecie wybory do landtagów w...
Adolfo Sánchez Vázquez o moralności i polityce
Jak się powiada Adolfo Sánchez Vázquez, hiszpański filozof zesłany po wojnie domowej do Meksyku,...
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Dorota Jagoda Michalska: Władysław Hasior - dekolonializm, nowoczesność, historia
Jacenty Dędek: Miasto na miarę człowieka
Tomasz S. Markiewka: Nierówności po polsku - liczby już znamy, teraz przemówmy do wyo
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
O socjaliźmie jako alternatywie dla kapitalizmu, o profesorze Leszku Balcerowiczu, o winnych kryzysu i o zmianach systemu gospodarczego oraz społecznego, rozmawiamy z Jerzym Stefańskim, Przewodniczącym Centralnego Komitetu Wykonawczego Polskiej Partii Socjalistycznej.
Oburzeni krzyczą: „Kapitalizm nie działa". A czy socjalizm miałby szansę zadziałać?
Kapitalizm nie działa w interesie ludzi, nie działa w interesie społecznym. Działa w interesie posiadaczy kapitału. Tak zawsze było i tak zawsze będzie.
System kapitalistyczny z założenia tworzy i pogłębia nierówności ekonomiczne, a w ich konsekwencji nierówności społeczne i polityczne. Zauważają to grupy „oburzonych" w krajach bogatych. Nie stanowią oni jednak zagrożenia dla systemu - rozpędzi ich policja. Ciągle jeszcze jest więcej ludzi „wystraszonych" perspektywą utraty pracy i środków do życia niż ludzi „oburzonych". Ciągle jeszcze większość ludzi nie widzi alternatywy dla kapitalizmu. Przecież nawet socjaldemokraci z naszym SLD włącznie chcą „kapitalizmu z ludzką twarzą".
Można mieć nadzieję, że kryzys finansów w krajach rozwiniętych - wywołany obracaniem nieistniejącymi pieniędzmi - spowoduje wzrost świadomości w społeczeństwach tych krajów, że kapitalizm trzeba odrzucić.
Alternatywą kapitalizmu jest oczywiście socjalizm. W socjalizmie bogactwa, które służą społecznym potrzebom i są wytwarzane dla społecznych potrzeb są społeczną własnością. Żadni oszuści czy spekulanci nie mogą ich zawłaszczyć. Stosunki własnościowe decydują o tym czy system społeczno-gospodarczy może być sprawiedliwy.
Winnymi obecnego kryzysu są...
Bezpośrednio winnymi czy sprawcami obecnego kryzysu są ci, którzy wymyślili i wdrożyli „nowe instrumenty finansowe" i obracali nierealnym kapitałem. Działali w pogoni za uzyskaniem kolejnych zysków. Faktycznymi sprawcami kryzysu są jednak ich mocodawcy - właściciele kapitału. To oni nie mają żadnych hamulców czy barier moralnych na drodze do pomnażania swojego stanu posiadania.
Sprawa ma jednak szerszy wymiar. Europa i Ameryka Północna przestają być kluczowymi producentami i konsumentami napędzającymi rozwój gospodarki światowej. Ich rola gospodarcza i polityczna maleje.
Nie darzą Państwo uznaniem prof. Leszka Balcerowicza. Dlaczego?
Pan prof. L. Balcerowicz jest doktrynalnym monetarystą. Można mu współczuć, ponieważ to co dzieje się w światowych finansach jest całkowicie sprzeczne z teoriami głoszonymi przez monetarystów.
Pan prof. L. Balcerowicz jest autorem i realizatorem „planu Balcerowicza". Przy użyciu tego planu - metodą terapii szokowej - wprowadzono w Polsce kapitalizm. Przede wszystkim zmieniono stosunki własnościowe. To co było własnością społeczną stało się własnością prywatną - w dużej części kapitału zagranicznego. Statystyczny obywatel stracił kilkadziesiąt tysięcy złotych w majątku przemysłowym. Rozbito struktury społeczne i zawodowe. Kilka milionów ludzi straciło pracę. Część z nich wyjechała „za chlebem" za granicę, a dwa miliony to stale bezrobotni.
Rozgrabienie i zniszczenie majątku narodowego wytworzonego przez czterdzieści lat pracy i wyrzeczeń całego społeczeństwa trwale wiąże się z nazwiskiem Balcerowicza.
Czy Polska Partia Socjalistyczna widzi przyszłość Polski w Unii Europejskiej?
Tak, ale... PPS widzi Unię Europejską jako związek polityczny i gospodarczy demokratycznych państw europejskich. Państw, które integrują się we wszystkich dziedzinach. Celem tej integracji są wzajemne korzyści. Integracja nie może służyć czyjeś dominacji kapitałowej czy narodowej.
Biedni, wykluczeni, pozbawieni szans - wsparcia tym grupom udziela PPS. Jakie działania rząd powinien przeprowadzić, by im pomóc?
Ludzie, aby godnie żyć, muszą mieć pracę. Podstawowym zadaniem rządzących to tworzenie miejsc pracy. Za pracę musi być godziwa zapłata. Wówczas nie będzie biedy i wykluczenia.
Jakie są najistotniejsze punkty programu gospodarczego PPS?
PPS dąży do zmiany istniejącego systemu społecznego i gospodarczego. To dążenie zostało wyrażone już 120 lat temu przez założycieli PPS. Warunkiem realizacji tego dążenia jest zmiana stosunków własnościowych. Nie trzeba do tego rewolucji. Może i powinien tego dokonać demokratycznie wybrany Sejm.
W aktualnych warunkach politycznych trudno realizować nasz program gospodarczy. Ale można i trzeba wiele zrobić. Można i trzeba „polonizować" działające u nas banki zagraniczne. Trzeba przejmować na własność państwa lub samorządów upadające przedsiębiorstwa. Trzeba skończyć z „prywatyzacją" naszego majątku.
Poważnym problemem jest zadłużenie państwa. Stan zadłużenia godzi w niezależność, a nawet w niepodległość Polski. Trzeba rozważyć zastosowanie „wzoru irlandzkiego": ogłosić niewypłacalność wobec zagranicznych wierzycieli prywatnych.
Działalność gospodarcza jest prowadzona po to aby zaspokajać potrzeby ludzi i społeczeństwa. Nie po to aby ten czy ów robił majątek oszukując lub wyzyskując innych. Do tak pojmowanej działalności gospodarczej dążymy.
Dziękuję za rozmowę.
Wywiad pochodzi ze strony www.telegraf.biz.
