Sylwia Góra: Feminizm w dobie neoliberalizmu
[2015-04-26 16:49:06]
![]() Książka podzielona jest na trzy większe rozdziały, które Fraser zgrabnie nazywa „dramatem w trzech aktach”. W pierwszym z nich autorka przygląda się teorii krytycznej na przykładzie pism i filozofii Jürgena Habermasa, kulturze politycznej, państwu opiekuńczemu oraz modelom rodziny w dobie kapitalizmu. Rozdział drugi poświęcony został przede wszystkim dyskusji z teoriami Judith Butler, której książka Uwikłani w płeć obruszyła i zrewolucjonizowała środowiska naukowe i polityczne jeszcze w latach 90. XX wieku. Choć trzeba wspomnieć, że reperkusje tez ukutych przez Butler, na naszym polskim podwórku największą popularność zyskały w przeciągu ostatnich dwóch lat. Chodzi oczywiście o słynny już spór o teorię gender. W trzecim rozdziale pojawia się pytanie o szanse czy raczej odrodzenie, jak pisze Fraser, feminizmu w epoce neoliberalnej. Jaki jest wzajemny wpływ feminizmu i kapitalizmu, jak ma się do kobiecego nurtu globalizacja, urynkowienie czy osłona socjalna? Ta ostatnia ma być jedną ze stron sojuszu, który powinien się nawiązać w wyniku triumfu neoliberalizmu. Fraser wiele miejsca poświęca uwrażliwieniu się feminizmu na różne konteksty (zwłaszcza historyczny), w jakim przyszło nam obecnie działać. Odpowiedzią na potrzeby współczesnej kobiety powinno być połączenie sił z innymi ruchami emancypacyjnymi i odrzucenie „perspektywy z jedną zmienną, uwzględniającą jedynie gender”. W praktyce jest to postrzeganie na poziomie „normatywno-filozoficznym” wizji sprawiedliwości jako „równości partycypacji”. Wizja ta zaprojektowana jest w taki sposób, aby „identyfikowała dwa odrębne rodzaje przeszkód (ekonomiczne i kulturowe), które nie pozwalają niektórym osobom uczestniczyć na równi z innymi w interakcji społecznej, zasada równości partycypacyjnej przekracza oba wymiary (nie)sprawiedliwości – (błędną) dystrybucję i (nie) uznanie – i umożliwia ujęcie ich we wspólnej ramie pojęciowej”. Kolejnym krokiem powinno być zastąpienie tożsamościowego „modelu społeczno-teoretycznego” – „modelem statusowym”. Unikniemy w ten sposób, według Fraser, urzeczowienia podmiotu. Autorka w swojej książce sięga nie tylko po teorie i pisma kobiece, lecz także – może przede wszystkim – po te pisane przez mężczyzn, by odczytać je na nowo i posłużyć się nimi w celu ukucia własnych przemyśleń. Na uwagę zasługuje zwłaszcza ostatni, najbardziej twórczy rozdział pracy zatytułowany Feminizm odrodzony? Wobec kryzysu kapitalizmu w epoce neoliberalnej. Fraser buduje szerokie tło dla swoich rozważań – zauważa najważniejsze w ostatnich dekadach zjawiska m.in. globalizację, rozprzestrzeniającą się epidemię AIDS, międzynarodowy terroryzm, globalne ocieplenie czy supermocarstwowy unilateralizm. Kryzys feminizmu umieszcza na tle tych procesów i szuka spojrzenia szerszego niż tylko przez pryzmat kolejno następujących po sobie fal ruchów kobiecych. Książka Fraser w pierwszych dwóch częściach jest doskonałym przypomnieniem tego, co już wiemy, lecz i tu akcenty zostają rozłożone inaczej niż jesteśmy do tego przyzwyczajeni (chociażby przez Butler), zaś ostatni, „trzeci akt” to pytanie skierowane do wszystkich kobiet feministek: co dalej? Autorka odpowiada na nie po swojemu, ale zmusza też całe środowisko feministyczne do zastanowienia się, jaka będzie jego odpowiedź. Nancy Fraser, Drogi feminizmu. Od kapitalizmu państwowego do neoliberalnego kryzysu, tłum. Agnieszka Weseli, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2014, s. 336. Recenzja ukazała się na portalu literatki.com. |
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Grilowanie Pakistanu
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Rashomon
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Święci i 17 rocznica
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Czy >zielony ład< powali klasę średnią ?
- Blog Radosława S. Czarneckiego: Hejt, drzewa i komuniści
- Partia lewicowa na symulatorze politycznym
- Discord
- Teraz
- Historia Czerwona
- Komintern (SH)
- Discord Sejm RP
- Polska
- Teraz
- Szukam książki
- Poszukuję książek
- "PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
- Lca
- Podpisz apel przeciwko wprowadzeniu klauzuli sumienia w aptekach
- https://naszademokracja.pl/petitions/stop-bezprawnemu-ograniczaniu-dostepu-do-antykoncepcji-1
- Szukam muzyków, realizatorów dźwięku do wspólnego projektu.
- wszędzie
- zawsze
- Petycja o opodatkowaniu księży
29 czerwca:
1831 - W organie saintsimonistów "Le Globe" pojawił się czasownik "socialiser".
1893 - W Wilnie rozpoczęła się narada działaczy socjalistycznych, przyjęta później jako I Zjazd PPS.
1925 - Urodził się Giorgio Napolitano, działacz Włoskiej Partii Komunistycznej (PCI), następnie socjaldemokrata; 2006-15 prezydent Włoch.
1930 - W Krakowie obradował zwołany przez partie centrolewu Kongres Obrony Prawa i Wolności Ludu; po jego zakończeniu odbył się na Rynku Kleparskim wspólny wiec 30 tysięcy robotników i chłopów.
1945 - Urodziła się Chandrika Kumaratunga, lewicowa polityk lankijska. Brała udział w rewolcie studenckiej w Paryżu w 1968. W 1984 zakładała marksistowską Sri Lanka Mahajana Party. Prezydent Sri Lanki w latach 1994-2005.
1945 - W Warszawie obrady XXVI Kongresu PPS - Stanisław Szwalbe przewodniczacym Rady Naczelnej, Edward Osóbka-Morawski - przewodniczącym CKW.
1951 - Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy przyjęła Konwencję w sprawie równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn.
1973 - Pierwsza (nieudana) próba obalenia przez wojsko socjalistycznego prezydenta Chile Salvadora Allende.
1980 - Vigdís Finnbogadóttir wygrała wybory prezydenckie na Islandii, zostając pierwszą demokratycznie wybraną kobietą-prezydentem na świecie.
1999 - Abdullah Öcalan, przywódca Partii Pracujących Kurdystanu, został skazany przez turecki sąd na karę śmierci.
2006 - Kuwejt: Kobiety poraz pierwszy mogły wziąć udział w wyborach parlamentarnych. 28 kobiet znalazło się na listach kandydatów.
2017 - Ana Brnabić jako pierwsza kobieta została premierem Serbii.
?