Marsz Pamięci w Krakowie

[2003-03-16 18:58:27]

Około 500 osób przeszło w niedzielę trasą, którą przed 60 laty Niemcy gnali krakowskich Żydów z getta w Podgórzu do obozu koncentracyjnego w Płaszowie.

Obchody rocznicy likwidacji getta rozpoczęły się o godzinie 11.00 od spotkania w Aptece Pod Orłem z byłymi mieszkańcami dzielnicy żydowskiej i więźniami obozu w Płaszowie. W południe ruszył marsz Pamięci do dawnego obozu w Płaszowie. Zebrani złożyli kwiaty, znicze i kamienie pod tamtejszym pomnikiem. Odmówiono kadysz, żydowską modlitwę za zmarłych, oraz psalm.

Marsz prowadzili wojewoda małopolski Jerzy Adamik, prezydent Krakowa Jacek Majchrowski oraz Tadeusz Jakubowicz, przewodniczący krakowskiej gminy żydowskiej.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że krakowskie getto mieściło się w dzielnicy Podgórze, dokąd Niemcy wysiedlili Żydów z Kazimierza. Obecnie teren ten jest zaniedbany, podobnie jak obszar dawnego obozu w Płaszowie. Dopiero na kilka dni przed Marszem ustawiono kilka tablic informujących o historii obu tych miejsc. Władze miasta zapowiadają dalsze działania na rzecz upamiętnienia zagłady krakowskich Żydów.

W Krakowie przed wojną żyło około 70 tys. Żydów. Większość z nich została wysiedlona jeszcze przed powstaniem dzielnicy zamkniętej, ustanowionej przez Niemców w marcu 1941 r. Na terenie getta, zamieszkanym wcześniej przez 3,5 tys. osób, naziści stłoczyli blisko 20 tys. Żydów z Krakowa i okolicznych miejscowości. Po konferencji w Wansee, 20 stycznia 1942 r., Niemcy przystąpili do realizacji "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej". Do końca roku 1942 ponad 10 tys. osób zostało wywiezionych z getta, głównie do obozu zagłady w Bełżcu.

13 i 14 marca odbył się ostatni akt likwidacji krakowskiego getta. Na Pl. Zgody (dziś: Bohaterów Getta) naziści przeprowadzili selekcję, w wyniku której około 6 tys. osób trafiło do Płaszowa, 2 tys. uznanych za niezdolnych do pracy wywieziono do fabryki śmierci Auschwitz-Birkenau, a 1 tys. osób, głównie dzieci, starców i chorych, rozstrzelano na placu i przyległych do niego ulicach.

Apteka Pod Orłem, pełniąca dziś rolę Muzeum Pamięci, w czasie wojny była jedyną apteką w getcie okupowanej Europy. Jej właściciel, Tadeusz Pankiewicz, był jedynym aryjczykiem, który stale mieszkał i pracował w "mieście żydowskim". Apteka była miejscem spotkań i punktem kontaktowym ze światem poza murami. Pankiewicz w miarę swoich możliwości niósł pomoc Żydom uwięzionym w getcie, za co po wojnie został uhonorowany przez jerozolimski Instytut Yad-Vashem medalem "Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata".

Marek Tobolewski

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Paulina Kowalska: Pomoc socjalna? A obrączka jest?

Tomasz Markiewka: O stanie polskiej lewicy - część druga

Tomasz Markiewka: O stanie polskiej lewicy - część pierwsza

Katarzyna Przyborska: Czerwony Bór musi być biały. Tego wymaga polska wrażliwość

Mateusz Stolarz: Prezydent z plantacji bananów. Elity, przemoc i nowa twarz prawicy

Tomasz Markiewka: Tylko obniżka składki zdrowotnej czy już psucie państwa?

Marsz Pamięci w Krakowie

lewica.pl w telefonie

12 maja: