No więc Razem teraz faktycznie jest już osobno. Połowa parlamentarzystek wyszła z partii. Oświadczenie w tej sprawie opublikowała Magdalena...
Na początku lat 60. Portugalia była ostatnim z wielkich kolonialnych imperiów, które opierało się falom dekolonizacji, a jej imperium obejmowało...
W niedzielę 22 września odbyły się wybory do parlamentu (landtagu) w niemieckim kraju związkowym Brandenburgia. Są to trzecie wybory do landtagów w...
Adolfo Sánchez Vázquez o moralności i polityce
Jak się powiada Adolfo Sánchez Vázquez, hiszpański filozof zesłany po wojnie domowej do Meksyku,...
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Dorota Jagoda Michalska: Władysław Hasior - dekolonializm, nowoczesność, historia
Jacenty Dędek: Miasto na miarę człowieka
Tomasz S. Markiewka: Nierówności po polsku - liczby już znamy, teraz przemówmy do wyo
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
Oceniamy, że służba zdrowia jest jedynie elementem walki politycznej dla poszczególnych partii, które traktują ochronę zdrowia, pacjentów, personel jako łatwy do manipulowania obszar życia społecznego. Brakuje prawdziwej, popartej decyzjami o charakterze strukturalnym reformy.
Od 1989 roku zmiany w kraju praktycznie omijają ochronę zdrowia, co każda kolejna ekipa rządowa tłumaczy brakiem pieniędzy. Służba zdrowia jest wyłączona z zasad gospodarki rynkowej, pozostawiona sama sobie. Pracowników - lekarzy, pielęgniarki, kadrę kierowniczą zmusza się do pracy w warunkach ciągłego niedofinansowania, a jednocześnie w atmosferze zastraszania. Szpitale popadają w długi, kurczy się zaplecze aparaturowo-sprzętowe, obniża się poziom diagnostyki i leczenia, zaniża się normy zatrudnienia pracowników fachowych.
Każda zmiana, w tym tzw. "reforma" rządu J. Buzka i wprowadzenie tzw. "Kas Chorych" ma jeden nadrzędny cel: utrzymanie wydatków w tej dziedzinie życia na tym samym, bardzo niskim poziomie. Stałym elementem tego typu praktyk jest dezinformacja społeczeństwa co do zapotrzebowania na usługi medyczne w naszym kraju, kraju który posiada jeden z najniższych wskaźników ilości łóżek szpitalnych i lekarzy na określoną liczbę mieszkańców w Europie!
Chodzi tu nie tylko o bogate kraje Zachodu ale również kraje borykające się, jak my, z przemianami gospodarczymi - rządy tych państw mają jednak inne priorytety, uznają zdrowie społeczeństwa za jeden z podstawowych celów swojej działalności. Taki sposób postępowania kolejnych ekip rządowych przynosi ogromną liczbę patologii, których skutki są tragiczne dla stanu zdrowia Polaków. Jaskrawe przykłady to właśnie zadłużanie, a w konsekwencji likwidowanie szpitali, wadliwy system dopłat do leków, który doprowadza do nie realizowania recept, zwłaszcza przez biednych pacjentów, starszych, schorowanych ludzi, członków rodzin wielodzietnych.
W ogóle, w obecnym systemie tworzy się warunki, w których pacjent teoretycznie ubezpieczony i płacący składki musi dopłacać z własnej kieszeni aby otrzymać opiekę zdrowotną na przyzwoitym poziomie.
Po tych zmianach, "reformach" i "reformach reform" trudno nawet wskazać winnych za panujący bałagan, szerzące się patologie. Odpowiedzialność jest rozmyta, spychana w dół do nieprzygotowanych i również borykających się z brakami finansowymi samorządów. Na tym samym terenie działają szpitale, które zamiast współpracować konkurują ze sobą.
W ten sposób przeniesiono na grunt służby zdrowia najdziksze zasady pierwotnego kapitalizmu, wynik finansowy jest ważniejszy od zapewnienia odpowiedniej, zgodnej z obecnym poziomem wiedzy medycznej, pomocy. Jednocześnie zmusza się personel medyczny do działań mających ograniczać koszty, a w efekcie prowadzących do niezgodnych z sumieniem lekarza praktyk.
Liczne głosy rozsądku są lekceważone i wyśmiewane jako "nie z tej epoki". Przekształcenie szpitali w spółki prawa handlowego ma właśnie na celu postawić rachunek ekonomiczny ponad odpowiedzialnością za zdrowie obywateli.
Na to nigdy nie możemy się zgodzić!
Lekiem na całe zło wg. kolejnych uzdrawiaczy służby zdrowia ma być prywatyzacja. Można się spodziewać jaka - nieprzygotowana, nie biorąca pod uwagę rzeczywistych potrzeb społeczeństwa, oparta na niejasnych zasadach, proste uwłaszczenie na państwowym majątku prowadzące do powstania kolejnej hybrydy przez nikogo nie kontrolowanej i służącej wybrańcom o ponadprzeciętnych zarobkach.
Nie uwzględnia się przy tym doświadczeń rozwiniętych krajów europejskich, w których sprywatyzowano ok. 15% rynku usług medycznych. Jednocześnie cały czas powraca tzw. koszyk usług gwarantowanych- coś, czego nigdzie nie udało się opracować z sukcesem. Unika się natomiast opracowania norm zatrudnienia, standardów postępowania w określonych stanach chorobowych gdyż ujawniłoby to olbrzymie niedobory w ochronie zdrowia. Bez tego mamy jednak do czynienia z działaniami kosmetycznymi lub pozornymi, nie opartymi na rzeczywistych przesłankach.
Osobnym problemem są płace pracowników służby zdrowia. Sytuacja jest tragiczna, grożąca załamaniem bezpieczeństwa zdrowotnego kraju. Pod tym względem zmarnowano lata od wstąpienia do Unii Europejskiej. Pojawiające się możliwości wyjazdu do pracy za granicę i dostosowanie norm czasu pracy lekarzy do norm europejskich spowoduje dalsze braki w kadrze pracowników ochrony zdrowia. Grozę sytuacji wzmaga polityka Ministerstwa Zdrowia ograniczająca dostęp młodych lekarzy do specjalizacji, mamy coraz starszą kadrę specjalistów, podobny proces można zaobserwować w grupie pielęgniarek - tutaj jednak zlikwidowano wiele szkół pielęgniarskich a absolwentki studiów pielęgniarstwa trudno zatrzymać w Polsce oferując płace na poziomie 60% średniej krajowej.
2. Proponowane kierunki zmian, przyszłość Ochrony Zdrowia
Należy zapewnić równość wszystkich obywateli naszego kraju w uzyskiwaniu bezpłatnych świadczeń zdrowotnych - niezależnie od miejsca zamieszkania, zawodu i stanu materialnego. Musimy realizować zasady humanizmu i postępu społecznego w programowaniu polityki zdrowotnej w Polsce, oraz wcielać je w życie - wszystko co programuje się i realizuje ma uwzględniać ideę naczelną - dobro człowieka - poprzez gwarancję dostępu do podstawowych usług medycznych, poprzez ceny leków dostosowane do możliwości materialnych całego społeczeństwa.
Niezbędne są następujące działania:
- natychmiastowe oddłużenie szpitali, przyjęcie ogólnopolskiego, ponadzakładowego układu zbiorowego pracy (takiego, jaki działa np. w Niemczech) dla pracowników ochrony zdrowia, ustalającego minimalne wynagrodzenie osób z określonymi kwalifikacjami,
- ustalenie norm zatrudnienia i standardów postępowania w określonych stanach chorobowych,
- zapewnienie pracownikom medycznym warunków finansowych i organizacyjnych pozwalających podnosić swój poziom zawodowy. Obserwowane obecnie zjawisko utrudniania dostępu do szkoleń i specjalizacji w krótkim czasie doprowadzi do znacznego obniżenia poziomu usług medycznych,
- uporządkowanie sposobu zarządzania placówkami służby zdrowia, zlikwidowanie sytuacji, w której dyrektorami szpitali i kierującymi polityką zdrowotną zostają osoby bez elementarnego przygotowania fachowego,
- zwiększenie stopnia refundacji leków,
- opłacenie przez budżet państwa kosztów leczenia osób, które wskutek prowadzonych przez ostatnie 19 lat nieudolnych przemian ustrojowych nie z własnej winy nie są w stanie płacić składki i kupować lekarstwa,
- przywrócenie rzeczywistej opieki medycznej nad młodzieżą szkolną i studencką,
- podjęcie działań dla poprawy stanu lecznictwa sanatoryjnego, przeżywającego obecnie ostry kryzys,
- należy na drodze ustawowej uzyskać zwiększenie pomocy samorządów lokalnych dla placówek działających na danym terenie, umożliwiając również przekształcenia - ale w spółki użyteczności publicznej, nastawione nie na zysk lecz na odpowiedzialne leczenie chorych.
Działania te wymagają ogromnych nakładów finansowych, wielu zmian ustawowych - ale tylko zwiększenie środków przeznaczonych na zchronę zdrowia może zatrzymać proces rozkładu tej dziedziny życia społecznego w Polsce. Proste działania wymuszające dyscyplinę finansową przez powoływanie spółek prawa handlowego, bez zwiększenia nakładów na ochronę zdrowia, są ogromnym błędem, którego konsekwencje mogą okazać się bardzo trwałe. Raz sprywatyzowana ochrona zdrowia szybko dostosuje swoje możliwości nie do potrzeb drowotnych lecz do zasobności portfeli. Powstrzymanie i odwrócenie tego procesu będzie o wiele bardziej kosztowne niż wycofanie się z obecnych pomysłów i przystąpienie do naprawy publicznej opieki zdrowotnej.
Wojciech Konieczny
Autor jest lekarzem medycyny, przewodniczącym Komitetu Okręgowego Polskiej Partii Socjalistycznej w Częstochowie. Tekst ukazał się na stronie PPS (www.pps.info.pl).
