
Tomasz Markiewka: O stanie polskiej lewicy - część pierwsza
Dwuczęściowy cykl o sytuacji polskiej lewicy. Pierwsza część dotyczy czynników zewnętrznych, czyli stosunkowo niezależnych od lewicowych polityków i... [0]
Katarzyna Przyborska: Czerwony Bór musi być biały. Tego wymaga polska wrażliwość
Tusk i Trzaskowski najwyraźniej uznali, że niedouczone społeczeństwo, leczące się czosnkiem i wódką i nienawidzące obcych, to w sam raz materiał na... [0]
Mateusz Stolarz: Prezydent z plantacji bananów. Elity, przemoc i nowa twarz prawicy
Ekwador, kraj o niezwykłym bogactwie przyrodniczym, ale równie dramatycznej historii politycznej – od krwawych zamachów stanu w XX wieku, przez... [0]
Tomasz Markiewka: Tylko obniżka składki zdrowotnej czy już psucie państwa?
Największymi przegranymi okazują się w tej sytuacji osoby na etacie. Najwyraźniej nie są potrzebne gospodarce i wszystkie powinny założyć... [0]
Wojtek Boliński: Lewica w Polsce boi się własnego cienia
Nie można mieć popularnej posłanki w swoich szeregach i nie mieć jednocześnie. Wybór jest dość prosty: albo osoby nieheteronormatywne, albo... [10]
Slavoj Žižek: Najlepsze rozwiązanie dla Europy? Pryncypialny pragmatyzm
Dziś Europa wyraźnie nie jest traktowana jako główna sojuszniczka USA, więc należy rozważyć między innymi możliwość strategicznego sojuszu z Chinami... [4]
Więcej...


Xawier Woliński: Prawicowa rewolucja kulturalna
Dzisiaj o tym, jak prawacy wpadli w szał, bo inni mają czelność dobrze się bawić.
W poprzedni weekend przez internet, a zwłaszcza takie szemrane... [0]
Michał Peno: Gorzki posmak kultury - wszyscy jesteśmy włóczęgami
Skłonność do pisania krótkich form wynika często z potrzeby szybkiego wyrażenia tego, co irytuje. A powodów do irytacji nie brakuje; głośne rozmowy w... [0]
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
W ciągu ostatnich kilku lat (powiedzmy 6) przez krakowskie Teatry przewinęło się sporo Brechta. Zaryzykowałbym twierdzenie, że jest modny bardziej... [0]
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Ponowoczesność miała być erą ironii, która z góry rozbraja wszelką przemoc i usuwa ją z życia społecznego. Dziś jednak ironia jest narzędziem... [0]
Więcej...


Filip Ilkowski: Cały świat, sikorki i rewolucja pracownicza
Na zachętę zacznijmy od tego, że tę książkę warto przeczytać, niezależnie od wszelkich jej słabości. I to nie tylko dlatego, że mieliśmy rzadką... [0]
Jarosław Klebaniuk: Jak pies
Na najnowszą premierę WTW warto się wybrać. Oczywiście osoby bardzo religijne i bardzo pruderyjne mogą nie doświadczać entuzjazmu w trakcie oglądania... [0]
Przemysław Prekiel: Wielki budowniczy Radomia
Bywają książki obok których nie da się przejść obojętnie. Bywają ludzie, którzy zostawiają za sobą konkretne dzieła, które zapadają w pamięci... [0]
Piotr Ikonowicz: Stawiają słuszną diagnozę, ale nie wyciągają z niej wniosków
Niepokoi wyraźne w książce przedmiotowe podejście do człowieka. Pogłębiające się nierówności, bieda i zablokowane ścieżki awansu społecznego martwią... [0]
Więcej...


Galopujący Major: Lewica z prawicą przeciwko Tokarczuk?
[2022-07-27 13:55:00]
Zakotłowało się i zagrzmiało. Olga Tokarczuk stwierdziła, że literatura nie jest dla idiotów i ona sama nie chce, aby literatura trafiała pod strzechy. Wywołało to kilkudniową awanturę w sieci. Jedni poczuli się urażeni, drudzy docenieni, a jeszcze inni cieszą się, że w Polsce nagle zaczyna się mówić o literaturze.
Tylko że, głupia sprawa, dyskusja o słowach Tokarczuk bynajmniej nie jest dyskusją o literaturze. Wbrew pozorom nie padają niemal żadne argumenty z zakresu literaturoznawstwa. A nie padają, bo, poza garstką uczestników awanturki, reszta ich po prostu nie zna. Rzecz jasna znać zupełnie nie musi, żaden to defekt. Ale gdyby znała, to dyskusja rzeczywiście byłaby o recepcji dzieła literackiego i komunikacji na linii autor czytelnik. Siłą rzeczy taka dyskusja byłaby jednak dyskusja na polu szeroko rozumianej sztuki. Tymczasem o sztuce w Polsce się nie rozmawia się w ogóle. Także o sztuce literackiej.
I będzie rozmawiało się coraz mniej, albowiem krytyka literacka zamiera. A zamiera dlatego, że tzw. czytelnicy niemal w ogóle nie czytają. Nie, nie piszę o tych, co nie czytają z definicji. Piszę o tych, co deklarują, że czytają, ale tak naprawdę nie czytają niemal w ogóle. Piszę o tych, którzy książki niemal hurtem kupują. Tymczasem, gdy przychodzi co do czego, to jednak wybierają serial, mecz albo awanturę w internecie. To oczywiście nic złego. Każdy powinien spędzać wolny czas na tym, co sprawia mu przyjemność. Ale książka w porównaniu z naprawdę dobrym serialem nieprzypadkowo przegrywa. Stosunek włożonego czasu i wysiłku w lekturę do stopnia osiąganej przyjemności jest co do zasady gorszy niż analogiczny w przypadku kina, jazdy na rowerze czy pyskówki w internecie. Czytelnicy kupują więc masę książek, potem je odkładają na półkę i włączają serial, a na koniec kłócą się z innymi jako to Polska nie czyta. I w ten sposób kurczy się nisza dla krytyki literackiej dodatkowo wypychanej przez skomercjalizowany biznes insta-recenzencki.
Skoro więc awantura w sprawie słów Tokarczuk nie jest dyskusją o literaturze, to o czym jest? Otóż jest to dyskusja o elitaryzmie. Dlatego tak ochoczo wskoczyli w nią wszyscy. Elitaryzm czy klasizm to są najbardziej gorące tematy ostatnich lat, a słowa Olgi Tokarczuk wpisują się w nią doskonale. Co ciekawe spór idzie nieco po innej linii niż pozostałe spory polityczno-ideologiczne w Polsce. Oto bowiem w przypadku antyelitaryzmu Lewica wydaje się iść ręką w rękę z prawicą. Oto jedni i drudzy ganią noblistkę za to, jak się ma elitarnie wywyższać.
To jednak podobieństwo pozorne. Lewica gani elitaryzm i elitarystów, gdyż samo pojęcie elity jest dla niej co najmniej podejrzane. Ustawia świat w kontrze między uprzywilejowany elitami i nieuprzywilejowaną resztą i staje po stronie tych drugich. Skupia się na ograniczaniu przywilejów w imię równości i sprawiedliwości. Dlatego retoryka elitarystyczna Tokarczuk tak ją drażni. Tymczasem prawica odwrotnie. Elitaryzm uważa za coś pozytywnego, hierarchia jest naturalnym porządkiem rzeczy a ograniczenie przywilejów niebezpieczną utopią. Dlaczego więc prawica tak łatwo dołącza do lewicy w tym sporze? Po pierwsze, dlatego że wedle prawicy obecne lewicowo liberalne elity, do których zalicza każdego noblistę literackiego, lewackiego Nobla, nie są prawdziwymi elitami. Są uzurpatorami, są wyniesionymi na piedestał barbarzyńcami. Po drugie prawica używa antyelitarystycznego języka, bo to się opłaca. Zeitgeist jest teraz antyelitarny, na tym się wygrywa wybory, więc nie zaszkodzi poudawać oburzenia na tekst Tokarczuk, ale już nie na profesora Andrzeja Nowaka, który wydał książkę „Historia nie dla idiotów”. W końcu jest on prawdziwą elitą, prawda?
Galopujący Major
Tekst pochodzi ze strony internetowej dziennika Trybuna.
fot. Harald Krichel, Wikimedia Commons
|
lewica.pl w telefonie
Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:
-
Zandberg w Pile!
- Piła, plac Konstytucji 3 Maja
- 2 maja (piątek), godz. 19.00
-
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
- Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
- od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
-
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
- Kraków
-
Socialists/communists in Krakow?
- Krakow
-
Poszukuję
-
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
- Discord
- Teraz
-
Historia Czerwona
-
Discord Sejm RP
- Polska
- Teraz
-
Szukam książki
-
Poszukuję książek
Więcej ogłoszeń...
28 kwietnia:
1900 - Urodził się Maurice Thorez, francuski polityk komunistyczny, wieloletni lider Francuskiej Partii Komunistycznej (PCF) .
1946 - Reaktywowano związany z PPS Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej.
1960 - W Wageningen zmarł Anton Pannekoek, holenderski astrofizyk, światowej sławy astronom, teoretyk marksistowski.
2013 - Enrico Letta z Partii Demokratycznej (PD) został premierem Włoch.
2017 - Ilir Meta, lider Socjalistycznego Ruchu Integracji (LSI), został wybrany przez Zgromadzenie Albanii na urząd prezydenta kraju.
2019 - Zmarł Karol Modzelewski, historyk, lewicowy działacz polityczny.
2019 - Hiszpańska Socjalistyczna Partia Robotnicza (PSOE) zwyciężyła w przedterminowych wyborach parlamentarnych.
?