Londyn: Zmarł Majer Bogdański

[2005-09-15 16:21:53]

4 września w wieku 93 lat zmarł Majer Bogdański, były działacz Bundu i żołnierz wojska polskiego, kompozytor i twórca kultury jidysz, członek Grupy Żydowskich Socjalistów.

Bogdański urodził się w Piotrkowie Trybunalskim, potem mieszkał w Łodzi. Przed wojną był jednym z liderów Bundu, socjalistycznej partii żydowskiej, która - odmiennie niż syjoniści - przyszłość Żydów widziała nie w emigracji do Palestyny, ale w diasporze w Europie. Zdaniem bundowców Żydzi zamiast budować własne państwo, powinni raczej walczyć o autonomię kulturową w miejscach, gdzie mieszkają, oraz rozwijać kulturę języka jidysz. Bund aktywnie walczył z antysemityzmem i współpracował m.in. z PPS.

W czasie II wojny Bogdański był więziony w sowieckim łagrze, potem walczył we Włoszech, wreszcie osiadł nad Tamizą, gdzie pracował jako krawiec, a jednocześnie stał się ważną postacią żydowskiej kultury. Politycznie wspierał Partię Pracy, był też członkiem powołanej w latach 70. Grupy Żydowskich Socjalistów (Jewish Socialists’ Group). Co roku brał udział w londyńskich obchodach rocznicy śmierci Szmula Zygielbojma, który w 1943 r. popełnił samobójstwo w proteście przeciw milczeniu świata wobec zagłady Żydów.

Bogdański skomponował ponad 400 pieśni do wierszy poetów jidysz. Niemal całe życie śpiewał – czy to w piotrkowskiej synagodze, czy w swoim warsztacie krawieckim na londyńskim East Endzie. Mając 88 lat wydał pierwszą płytę, na której śpiewał a capella przedwojenne piosenki żydowskie.

- Był starszym panem, niskim i kruchym. Życie próbowało przygiąć Go do ziemi, ale On dzielnie prostował się, z promiennym uśmiechem na twarzy - wspomina Małgorzata Zglińska, znajoma Bogdańskiego.

Marek Tobolewski

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek
"PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
Lca

Więcej ogłoszeń...

21 kwietnia:

1837 - W Næstved urodził się Fredrik Bajer, duński działacz pokojowy i na rzecz równouprawnienia kobiet, publicysta, laureat Pokojowej Nagrody Nobla 1908.

1871 - W Warszawie urodził się Feliks Perl, działacz PPS, publicysta.

1920 - W Częstochowie podczas demonstracji bezrobotni domagali się oprócz pracy i chleba zakończenia wojny z bolszewikami.

1946 - W Firle zmarł John Maynard Keynes, wybitny brytyjski ekonomista (z wykształcenia matematyk), którego poglądy wywarły ogromny wpływ na rozwój myśli ekonomicznej w XX w.

1948 - Żydowska organizacja bojowa Hagana zaatakowała Hajfę, doprowadzając do ucieczki 100 tys. Arabów.

1967 - W Grecji doszło do zamachu stanu prawicowych "czarnych pułkowników".

1971 - W Częstochowie zmarł Józef Kaźmierczak, działacz PPS i TUR, 1928-30 poseł na Sejm.

1974 - W Londynie powołano trockistowski Komitet na rzecz Międzynarodówki Robotniczej.

2004 - Józef Oleksy został wybrany na marszałka Sejmu RP, zastępując Marka Borowskiego.

2009 - Afrykański Kongres Narodowy wygrał wybory parlamentarne w RPA.

?
Lewica.pl na Facebooku