No więc Razem teraz faktycznie jest już osobno. Połowa parlamentarzystek wyszła z partii. Oświadczenie w tej sprawie opublikowała Magdalena...
Na początku lat 60. Portugalia była ostatnim z wielkich kolonialnych imperiów, które opierało się falom dekolonizacji, a jej imperium obejmowało...
Adam Jaśkow: Skąd znowu ten Brecht
Piotr Sadzik: Odebranie prawicy monopolu na śmiech to kwestia życia i śmierci
Dorota Jagoda Michalska: Władysław Hasior - dekolonializm, nowoczesność, historia
Jacenty Dędek: Miasto na miarę człowieka
Piotr Ikonowicz: Stawiają słuszną diagnozę, ale nie wyciągają z niej wniosków
Tomasz S. Markiewka: Liczby już znamy, teraz przemówmy do wyobraźni
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
Po raz pierwszy w historii tej organizacji - po XI. Kongresie Krajowym w lutym 2013 r. - Rada Krajowa tworzona jest przez całe gremium członków i członkiń tej organizacji, nie jest zaś odrębnie wybieranym organem statutowym.
Wydane przez Radę Młodych Socjalistów oświadczenie jest kolejnym odnoszącym się do PRL, po tym jak Sekretariat Krajowy tej organizacji odniósł się w ubiegłym miesiącu do "Niezbędnika historycznego lewicy" wydanego pod patronatem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, potępiając brak krytyki represji politycznych z okresu PRL i pisząc o wycięciu przez autorów "Niezbędnika" niewygodnych dla PZPR-owskiej tradycji wydarzeń z historii PRL. W oświadczeniu z 7. czerwca Młodzi Socjaliści podjęli próbę, jak napisali, wyważenia oceny PRL.
Młodzi Socjaliści jako stowarzyszenie odwołujące się do nurtu socjalizmu demokratycznego nie akceptują totalitarnych ani autorytarnych metod sprawowania władzy. W związku z tym oceniamy krytycznie Polską Rzeczpospolitą Ludową (PRL) jako formację państwową - opartą w dużej mierze na działalności służb specjalnych, inwigilacji oraz represjach politycznych wobec opozycji, procesach politycznych, łamaniu strajków robotniczych, innych naruszeniach praw człowieka i obywatela oraz z zasady niedemokratycznym i autorytarnym modelu władzy. - napisali we wstępie swojej uchwały socjaliści.
Mimo tego uważamy, że ocena dokonań PRL jako państwa i okresu historycznego powinna być wyważona, gdyż oprócz nadużyć władzy, które zdecydowanie potępiamy, dokonały się wtedy także pozytywne przemiany i reformy, jak np. reforma rolna ograniczająca - wywodzące się jeszcze z okresu feudalizmu - obszarnictwo, walka z analfabetyzmem i brakiem podstawowej edukacji, rozwój budownictwa mieszkalnego, wielkich ośrodków miejskich i przemysłowych czy też wprowadzenie powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. Poczyniono także pewien postęp w zakresie modernizacji stosunków państwo-Kościół np. poprzez zwiększenie zakresu praw reprodukcyjnych kobiet (choć towarzyszyły temu braki w wiedzy seksualnej) czy wycofanie religii i symboli religijnych ze szkół publicznych w latach 60. - zaznaczyli socjaliści. W ocenie PRL należy brać pod uwagę także ówczesny kontekst geopolityczny i zależność decyzji aparatu władzy od Związku Radzieckiego i Moskwy, co nie dawało pełnej samodzielności polskiemu aparatowi władzy.
Jednocześnie socjaliści wymienili także negatywne, w ich ocenie, aspekty systemu ustrojowego i gospodarczego PRL: Nie można zapominać jednak, że wszystkim wymienionym wyżej procesom towarzyszyło z drugiej strony: znaczne rozwarstwienie materialne w społeczeństwie, w którym partyjne i biurokratyczne elity stały się głównym beneficjentem przemian, przedkładanie ogólnego wzrostu i wyników gospodarczych ponad wskaźniki przeciętnego poziomu życia, niekiedy podobne jak w systemie kapitalistycznym bądź nawet feudalnym mechanizmy wyzysku pracowników (zwłaszcza w początkowym okresie powojennym - tzw. stalinowskim, a więc do 1956 r., kiedy funkcjonowała bezpłatna "Służba Polsce") oraz rozliczne naruszenia praw człowieka. - napisali.
Młodzi Socjaliści odnieśli się także do najnowszej historii Polski i tzw. transformacji ustrojowej po 1989 r. - W latach 80. ubiegłego wieku I-a Solidarność walczyła o "Socjalizm z ludzką twarzą", a także pod hasłem - "Socjalizm tak, wypaczenia nie!". Jej postulaty były próbą rozwinięcia i wykorzystania na potrzeby społeczeństwa oficjalnie afirmowanej idei socjalizmu. Członkinie i członkowie tego ruchu domagali się lepszych warunków socjalnych - życia i pracy, czemu dali wyraz w swoich "21 postulatach Solidarności". Niestety po 1989 r. zbudowano system polityczny i gospodarczy oparty w dużej mierze na wypaczeniach właśnie, zamiast na ideałach I-ej Solidarności. Przywracając gospodarkę wolnorynkową zapomniano o odpowiednich gwarancjach i zabezpieczeniach socjalnych oraz pracowniczych, co legło u fundamentów III Rzeczpospolitej. System ten zbudowały środowiska związane wcześniej zarówno z rządzącą Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą (PZPR), jak i z opozycyjną Solidarnością. Wybrano jeden z możliwie najbardziej antyspołecznych modeli transformacji gospodarczej oraz ustrojowej, daleki od standardów europejskich do jakich chciały - oficjalnie - aspirować polskie tzw. elity.
W swoim oświadczeniu socjaliści podkreślli: Zaznaczamy, że jako organizacja jesteśmy także przeciwni uproszczeniu i sprowadzeniu historii ruchu, myśli i dorobku całej polskiej lewicy wyłącznie do tego okresu historycznego jakim był PRL, ponieważ ma ona różnorodne i sięgające znacznie głębiej niż PRL ponieważ ma ona różnorodne i sięgające znacznie głębiej niż PRL - w tym także niekomunistyczne - korzenie, by wymienić chociażby przedwojenną Polską Partię Socjalistyczną (PPS) odrzucającą w swej większości drogę zależności od Związku Radzieckiego, czy też oryginalną ideę kooperatywizmu społecznego rozwiniętą przez Edwarda Abramowskiego. Błędem jest postrzeganie lewicy jedynie przez pryzmat minionego ustroju.
Uchwała Młodych Socjalistów została natomiast podsumowana następującym zakończeniem: Historia nie jest ani nigdy nie była czarno-biała. Wieloetapowe i często paradoksalne procesy historyczne w swojej złożoności wymykają się jednoznacznym ocenom i uważamy, że tak też - krytycznie - należy historię postrzegać. Ponadto jako Młodzi Socjaliści stoimy na stanowisku, że zadaniem szeroko pojętej lewicy we współczesnym świecie jest skupienie się na aktualnych problemach społecznych i gospodarczych oraz pomysłach ich rozwiązywania, na teraźniejszości oraz przyszłości, bez uciekania się do taniego i sentymentalnego historyzmu.
W związku z tym nie stawiamy się w jednym szeregu z osobami i organizacjami, które bezrefleksyjnie krytykują PRL pomijając jego pozytywne aspekty, ani też z osobami i organizacjami, które bezkrytycznie wychwalają ten okres w najnowszej historii Polski pomijając jego wady. Dalecy jesteśmy od braku krytycyzmu zarówno wobec minionego, jak i obecnego ustroju.
Poza tym Rada Krajowa Stowarzyszenia Młodzi Socjaliści wydała także uchwałę na temat ruchu komunistycznego, w którym oświadczyła: Młodzi Socjaliści są stowarzyszeniem odwołującym się do tradycji demokratycznej oraz dążącym na drodze pokojowych przemian i reform do zwiększenia zakresu społecznej równości, wpisującym się w nurt socjalizmu demokratycznego.
Nie określamy się jako komuniści, ale też nie definiujemy się jako organizacja antykomunistyczna. Mamy świadomość, że komunizm jako ideologia ma różnorodne nurty i odmiany, nie zaś wyłącznie te kojarzone z nadużyciami i przemocą aparatu władzy totalitarnej bądź autorytarnej (by wymienić np. hiszpańską organizację POUM z okresu walk o wolność Republiki Hiszpańskiej czy współczesny, reformistyczny ruch eurokomunistyczny).
Uważamy za niedopuszczalną krytykę czy zakaz istnienia organizacji i osób określających się jako komunistyczne wyłącznie na podstawie ich nazwy i symboliki, nie zaś założeń programowych i podejmowanych działań. Naszym zdaniem kryterium oceny powinien być stosunek do demokracji. Stąd nasza krytyka dotyczy jedynie totalitarnych bądź autorytarnych komunistów, nie zaś tych nurtów związanych z ruchem komunistycznym, które akceptują ustrój demokratyczny, jak np. eurokomunizm. - zaznaczyli socjaliści.
Jesteśmy organizacją dopuszczającą pluralizm poglądów na łonie socjalizmu. Wspólnym mianownikiem naszych poglądów jest poparcie dla socjalizmu i demokracji. (...) W związku z tym dopuszczamy współpracę z komunistami, jak również ich członkostwo w naszym stowarzyszeniu. Jednak zaznaczamy, że czym innym jest ocena komunizmu, jako ideologii, a czym innym - ocena nadużyć aparatu państwowego powołującego się na komunizm. - podsumowali.
W kolejnym zamieszczonym na oficjalnej witrynie Młodych Socjalistów (tutaj: http://www.mlodzisocjalisci.pl/ ) oświadczeniu Rada Krajowa odniosła się do problematyki patriotyzmu. Zaznaczyła, że jako organizacja określa się jako (..) ugrupowanie patriotyczne, ale nie - nacjonalistyczne ani też szowinistyczne. Patriotyzm rozumiemy wyłącznie jako przywiązanie do zamieszkiwanego przez nas kraju oraz troskę o jego rozwój - społeczny, gospodarczy i kulturowy - oraz los wszystkich mieszkanek i mieszkańców.
W dalszej części oświadczenia odniesiono się do najbliższych Młodym Socjalistom tradycji historycznych. Nawiązujemy do tradycji lewicowych i społecznych Polskiej Partii Socjalistycznej oraz I-ej Solidarności. Nasz szacunek dla tych tradycji nie znaczy jednak zniewolenia nimi. Uważamy, że do wszelkich tradycji należy podchodzić krytycznie i nie powinno się niewolniczo kultywować wartości, które nie przystają do danej rzeczywistości, np. militaryzm.
Naszym zdaniem patriotyzm należy traktować jako cząstkę holistycznego i humanistycznego światopoglądu, jako cząstkę przywiązania do dobra i równości całej - zróżnicowanej narodowo i rasowo - ludzkości, bez wywyższania ani też poniżania którejkolwiek z nacji. Dalecy jesteśmy od traktowania polskości, jako kategorii jakościowo lepszej od którejkolwiek z innych nacji. W naszym rozumieniu patriotyzm to troska o zamieszkiwany przez nas kraj i jego społeczeństwo. Jeżeli jednak przeradza się w formę wywyższania określonego narodu ponad inne, wykracza poza te ramy. Patriotyzm pozostaje ideą lewicową dopóki łączy się z internacjonalizmem, a więc uznaniem równości wszystkich ras i narodów. - zakończyli uchwałę młodzi lewicowcy.
Młodzi Socjaliści to stowarzyszenie założone w 2005 r. przez działaczy i działaczki m.in. dawnej Federacji Młodych Unii Pracy, dawnej Organizacji Młodzieżowej Polskiej Partii Socjalistycznej, młodzieżówki partii "Racja" (ówcześnie Antyklerykalnej Partii Postępu "Racja"), a także młodzieżówki ówczesnej Unii Lewicy III RP. Do 2010 r., zachowując organizacyjną odrębność i niezależność, współpracowali oficjalnie z Polską Partią Socjalistyczną.
Jednym z ideowych mentorów oranizacji był, nieżyjący prof. Tadeusz Kowalik propagujący ideę socjalizmu rynkowego. W swojej Deklaracji Ideowej Młodzi Socjaliści nawiązują do nurtu demokratycznego socjalizmu.
Michal Warecki
