Przemysław Prekiel - Był taki kraj

Przemysław Prekiel: Był taki kraj

[2016-02-22 21:48:39]

Najnowsza historia Polski wzbudza namiętne spory i dyskusje. Emanacją tego sporu są czasy powojenne, kiedy to rodziła się Polska Ludowa. Państwo pod wieloma względami wyjątkowe. Dla prawicowych historyków i publicystów, to swego rodzaju czarna dziura w historii Polski. Wychodząc temu naprzeciw, Paweł Petryka, znany z łamów tygodnika „Fakty i Mity” porządkuje ten okres, bez uprzedzeń i zbędnych emocji. Jego książka Polska Ludowa – prawdy niechciane wypełnia poważną lukę na polskim rynku wydawniczym, gdzie dominuje tylko jedna wizja polityki historycznej.

Dla wielu PRL to nie tylko brutalna okupacja sowiecka, totalitarny system przywieziony na sowieckich bagnetach. To również, a może przede wszystkim, system na wskroś zły i nieprawy. W Polsce obecnie najbardziej namiętny spór dotyczy Polski powojennej i jej historii. Nie wchodząc w ten absurdalny wywód należy zadać sobie pytanie, jaka była wówczas alternatywa? Czy zachodni sojusznicy Polski spełnili pokładane w nich nadzieje? Czy zachowywali się po partnersku i z honorem? Dlatego należy stwierdzić, że owszem, istniała alternatywa: Polska mogła stać się kolejną republiką radziecką.

Polska Ludowa była państwem uznawanym przez wszystkich, również przez ONZ. To nie był barak otoczony drutami kolczastymi, gdzie ludzie umierali z głodu, terror zbierał srogie żniwo. Po najstraszliwszej z wojen udało się odbudować kraj ze zgliszczy. Powstawały fabryki, zlikwidowano jedną z największych plag II RP, czyli analfabetyzm. Dokonał się największy w historii Polski awans cywilizacyjny ogromnych grup społecznych, zwłaszcza tych z nizin społecznych. Autor rozkłada te sukcesy na czynniki pierwsze, bowiem było ich sporo a dzisiejsze dokonanie na tym tle bladną.

Paweł Petryka zaczyna od odbrązowienia tzw. „Żołnierzy Wyklętych”, których dzisiejsza prawica wzięła na sztandar, wynosząc niemal na ołtarze. Zapominają jednak, choć bardziej na miejscu jest tu stwierdzenie, że nie chcą przyjąć do wiadomości, o niewygodnych faktach z nimi związanych. Chodzi o udokumentowane zbrodnie podziemia niepodległościowego. Historię jednak piszą zwycięzcy. Autor w dalszej kolejności podsumowuje najważniejsze wydarzenia okresu Polski Ludowej, której przyszło się zmierzyć w pojałtańskiej rzeczywistości. Jest to swoista walka z historią, której wyznacznikiem jest dziś IPN. Niewątpliwie ogromnym sukcesem było, oprócz umożliwieniu milionom ludzi awansu cywilizacyjnego, ze względów bezpieczeństwa narodowego, układ między PRL a RFN z 1970 roku, który potwierdzał polską administrację na tzw. terenach odzyskanych. Dziś niewiele osób pamięta, że przez kilkadziesiąt lat RFN wprost nie uznawała tej granicy, mając potężnego sojusznika – Watykan.

Ogromną wartością książki jest fakt, iż zwraca ona uwagę na wiele szczegółów, które albo są dziś pomijane, albo bagatelizowane, ewentualnie jeszcze wręcz ośmieszane. Historia nie jest czarno-biała, jakby chciał Instytut Pamięci Narodowej. Ona jest złożona i niekiedy zawiła. Okresu Polski Ludowej nie należy się wstydzić, wręcz przeciwnie. Dokonanie kilku dekad z tego okresu śmiało można nazwać epoką bez precedensu. Aby jednak dokonać rzetelnej wiedzy z tego okresu, należy sięgnąć po tę książkę.

Paweł Petryka, Polska Ludowa – prawdy niechciane, Wydawnictwo Expol, Kraków-Włocławek 2015, ss. 456.

Recenzja ukazała się na portalu http://przeglad-socjalistyczny.pl.

Przemysław Prekiel

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Dawid Kański: Komentarz do wyborów prezydenckich w USA

Xavier Woliński: Baśń o „sprawczości”

Aleksander Radomski: Goździki, które zasiały zmiany

Bartłomiej Zindulski: Lewicowa alternatywa Sahry Wagenknecht

Witold Sawicki: Walka z nowotworem, na osobistym przykładzie

Michał Peno: Praxis po hiszpańsku

Przemysław Prekiel: Był taki kraj

lewica.pl w telefonie

24 listopada: